M e t r o L o g I y a V a s t a n d a r t L a s h t I r I s h

Qx = a - F - K .
(4.41)_
B u b o g 'la n is h c h iz iq li b o 'lg a n i sab ab li 
ro ta m e tm in g shkalasi ten g bo'U nm ali b o 'ladi.
R otam etrlam ing sarf koeffitsiyenti analitik usulda 
an iq lash qiyin b o 'lg a n b ir q a to r kattaliklarga 
bog'liq. Shuning u ch u n h a r b ir ro tam e tr tajriba 
yo 'li bilan darajalanadi. S arf tenglam asiga kirgan 
b arch a kattaliklar darajalanish shartlariga muvofiq 
bo'lgan dagin a shkalaning b u ta rz d a darajalanishi 
an iq b o 'la d i. Q alqovichning ustki qism i qiya 
kesiklar tarzd a ishlanadi, shu sababli qalqovich 
vertikal o 'q atrofida aylanadi (4.9-rasm). Qalqovich 
naycha ichida uning devorlariga tegm ay aylanadi, 
b u n d a uning sezgirligi oshadi.
Laboratoriya va sanoatda shisha (sarfhi joyida 
o'lchaydigan) va m etall korpusli (ko'rsatishlam i 
m asofaga uzatadigan) ro ta m e trla r chiqariladi.
M etall korpusli ro ta m e trla r shkalasiz o 'lch o v
asbobidar.
87
4.10-rasm. Shisha 
naychali 
rotametming 
sxemasi.

---

4.10-rasmda shisha naychali rotametming tuzilish sxemasi
ko'rsatilgan. Bu asbob korpus 5ga ustunlar 
4
yordamida o'matilgan
konussimon naycha 
2
 dan iborat. Naycha ichida pastdan yuqoriga
oqadigan suyuqlik yoki gaz oqimi ta’sirida vertikal harakat qiluvchi
qalqovich 
1
 bor. Asbobning shkalasi J bevosita naycha ustida (chizish
yo'li bilan) darajalanadi. Hisoblashlar qalqovichning ustki
gorizontal tekisligi bo'yicha olib boriladi.
Shisha konussimon naychali rotametrlar suv bo'yicha 3000
//soat va havo bo'yicha 40 m 3/soat o'lchov chegarasiga; 0,6 MPa
(6 kgk/sm) gacha ish bosimiga mo'ljallangan (4.10-rasm).