M. DÁWletov, A. DÁWletov, Z. IsMAylova, A. DÁWletova

Tapsırmalardı orınlań
1. Tirkewishlerdiń atlıq, almasıq, atawısh feyil hám kelbetlik 
feyil menen dizbeklesip qollanılıwına mısallar keltiriń.
2. Ataw sepligindegi sózlerge dizbeklesetuǵın tirkewishlerdi 
atań hám olarǵa mısallar keltiriń.
3. Barıs sepligindegi sózler menen qollanılatuǵın tirkewishlerdi 
atap kórsetiń hám mısallar keltiriń.
4. Shıǵıs sepligindegi sózler menen dizbeklesetuǵın tirke-
wishlerdi aytıń, olarǵa mısallar keltiriń.
5. Atawısh tirkewishlerdiń iyelik sepligi menen dizbeklesetuǵın 
túrine tórt gáp jazıń, olardıń mánisin túsindiriń.
38-shınıǵıw
.
Kóshirip jazıń. Tirkewishlerdiń ózi dizbeklesip 
turǵan sózi menen birge astın sızıń hám gáptegi bayanlawıshqa 
qanday mánide baylanısıp turǵanın aytıp beriń. 
1. Inkamal apay Ceylon haqqında, teńiz, ıssı eller jónin-
degi gápiniń keynin ayta berdi. 2. Qattı suwıq baslanǵanǵa 
deyin, bul jerde burın Mırzagúl otıratuǵın edi. 3. Janarmay 
tasıw ushın hárbir fermer xojalıǵı kúsh-kólik ajıratıp qoyıwǵa 
minnetli edi. 4. Ol úlken qıyınshılıq penen bul sırdı qupıya 
saqlawǵa eristi. 5. Shay iship bolǵannan, ákesi menen birge 
olar háremniń sırtındaǵı kók shópli jerge baradı. 6. Attıń 
at bolıwı ushın onı jaqsılap semirtip, baplap kútiw kerek. 
7. Anasına oramal, onnan basqa da hár qıylı shireli zatlar 
aldı. 8. Fronttan qaytıp kelgennen keyin, jaqında gúzden 
beri baslıq bolıwına qaramastan ol da bul jerdegilerdiń bárin 
biledi. 9. Solay etip, dúnyadaǵı qádimgi arbalar sıyaqlı mına 
arba da ulı-tasırlı bolıp zımırap kete berdi. 
(Sh. A.)
39-shınıǵıw
.
Berilgen gáplerdi oqıń. Atawısh tirkewishlerdi tawıp, 
olardı dizbeklesken sózi menen qanday seplikte baylanısqanın aytıp 
beriń. 

---

25
1. Pildiń ústine minemen dese, pútkil klastaǵılardıń bári 
de jayǵasadı. 2. Bunnan soń onı bir jumsaq shóptiń ústine 
jatqızadı da, ústine gúrteshesin jawadı. 3. Sultanmurat oyanıp, 
tusawlanǵan atlardıń gútsheklerdiń átirapında otlap júrgenin 
esitedi. 4. Seyisxananıń qasında dizilisip turǵan balalardıń 
aldında baslıq Tınaliev mine usılay degen edi. 5. Awıldıń 
artında egislik jerler bar edi. 
(Sh. A.) 
6. Ózi jumısqa men-
nen keyin keldi. 7. Bunnan burın qurılısta boyawshı bolıp 
islegen. 
(S. S.)
40-shınıǵıw
.
Tómendegi berilgen tirkewishlerdi úlgige qarap, túr-
lerine ajıratıp bólip jazıń.
Qaray, qarap, menen, benen, penen, taman, qarsı, keyin, 
soń, burın, sheyin, shekem, deyin, aldın, qaramastan, ushın, 
sayın, góre, beri, berli qaraǵanda, basqa, beter, haqqında, 
sıyaqlı, arqalı, tuwralı, jóninde, jaqın, tısqarı, janında, 
qasında, tusında, ústinde, boylap, jaǵalap, baslap, sırtında, 
arasında.