М авж уда қам идовл н и го ра с у л а й м о н о в а эски ўзбек ёзуви

Нисбий сифатлар
Маълумки, араб тилида нисбий сифат сўз охирига «ий» кўшимчаси 
қўшилишидгм ҳосил бўлади.
Нисбий сифат кишининг туғилиб ўсган жой-манзилини англатиши 
мумкин. Масалан:
Нисбий сифат тахаллусларни ҳам англатади Масалан:
73
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Нисбий сифат муайян сўзлар охирига йой ҳарфи ( 
) қўшилиши орқали
ҳам ясалади.
^  4 - —
' ^ Л и .л 
_ул
1-гопшириқ. Ўзингиз тугилиб ўсган жой номи охирига <_г ҳарфини 
орттириш орқали нисбий сифатлар ясанг. Масалан: 
о ' 
Л *
Эски ўзбек ёзувида 
тиниил белгиларининг кўлланилиши
Ажцодларимиздан бизгача етиб келган маданий мерюс матнларида 
тиниш белгилари умуман учрамайди. Жумлаларнинг тугалланиши, улардаги 
сўроқ, ҳис-ҳаяжон, дарак маънолари мазмун моҳиятидан келиб чиқилган 
ҳолда 
англанилган. 
Гапларнинг 
тугаллангани 
асосан 
феъл 
билан 
ифодаланган. Бундай ҳолат ўқувчидан жидций диқкат, маҳорат, кўникма ва 
ижодий тафаккурни талаб қилган. Ана шундай ҳолатни енгиллатиш 
мақсадида 1921 йили араб алифбосига асосланган эски ўзбек ёзуви ислоҳ 
қилинди.
Уқиш ва ёзишда қулайлик туғдирйш мақсадида ҳозирги кунда мавжуд 
бўлган барча тиниш белгиларидан фойдаланиш жорий қилинди. Бунда факат 
сўроқ ва вергул белгиларигина тескари ҳолда ёзиладиган бўлди. Натижада, 
ўша давр вақтли матбуот саҳифаларида эълон қилинган матнларга тиниш 
белгилари қўйиш одат тусига кирди.
Ҳозирги кунда ҳам қайси мамлакатда араб ёзувидан истифода этилаётган 
бўлса, ёзувда, матбуотда тиниш белгиларининг барча кўринишлари 
қўлланнпмокда.
1-топшириқ. Берилган матнни зиниш белгиларини ўрнига қўйиб 
ифодали ўқинг.
—:Ў дЬ
=■'
_)
_=. ^( ^ Л 
I - » V Ь Ь
,^ (£ ^ 1
.-5-ЛЬа 
ч ^ииЛ^ 
й_и2 
<—
^ и
1^11 ^^-»^1 с^-](Д-в1.и-| 
^12чи^1 
Ь ?
£ ^1 _Цй
^
ЬЬо
_ў^1 ^и оЬ Ь ^и ! 
>■— ^1и1^1и^£ (^_ЎиД . ‘ч' .X ^ I
и5“ 
^
и. и.и! 
^ _ ў
^^иД
. V у ! ' 
и]Л и_^и1ивц1
; _)^Аи(^.!и£ >
_ии1
74
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

^
• •» 
. 
V '1 . , п Л
^
<1 
^ ^
й^ * 1 1
а
1
х
5 ^
д
1д15йл'
(с5^*^ ^