M. A. Yusupova San’atshunoslik iti direktori, Arxitektura doktori

turgan. K ritda 
ulkan tu rar-jo y m ajm ualari va ilk m aho batli binolar 
turnoy qabila boshlig‘i qarorgohi, keyin esa shoh saroyi qad k o ‘targan. U lar 
Sa sida 
o ‘zining hasham atligi va erkin m urakkablashgan tarxi b ilan Knos 
°arroyi ajralib 
turgan. U ning taxtli zali, K ritda m uqaddas hisoblangan, ikki 
tomonli 
sekira-labris 
shaklida nishon bilan bezatilgan, shuning uchun saroyni 
l a b ir in t
deb a ta g a n la r (o q ib a td a , k ey in ch a lik m urak k ab c h a lk a sh g an
qurilmalarni 
shunday ataganlar).
Knos saroyi (m .a w . XVI asr) bir n ech a asrlar davom ida qurilgan, k o ‘p- 
gina tabiiy ofatlardan keyin faqatgina asosiy poydevor va b irinch i qavat 
devorlari 
.sa q lan g an b o ‘lsada, h a y ra to m u z taassu ro t q o ld irad i. U n in g
markazida 
ulkan t o ‘g‘riburchakli hovli joylashgan b o ‘lib, u yerda turli 
marosim lar 
o ‘tkazilar edi. H ovlining tu rli to m o n larid an ayvonli xonalar, 
galereyalar, basseyn, kolonnadalar, zina va panduslar birikkan. U larning 
ko‘pchiligi turli balandlikda qurilgan devorlar naqshinkor bezaklar bilan 
ishlab chiqilgan. Saroy x onalarini qurilishida yog‘och u stu nlarn in g ah am i- 
yati 
katta 
b o 'lg an va ular 
irratsional 
n o m in i olgan. U stuni tepag a qarab 
qalinlashib, aylana valik shaklida kapitel va uning ustida kvadrat plita 
o'rnatilgan ham da k o ‘lam da ustunning yechim ini zigzagsim on (egri-bugri 
chiziqlar) naqshlar jilo va jo 'sh q in lig in i kuchaytiradi.
Yunon 
q it’asi badiiy m adaniyati K ritnikidan bahaybatligi va jiddiyligi 
bilan farq qiladi, shunga qaram ay ularni k o ‘p narsalar birlashtiradi. 0 ‘ziga 
xos xususiyatlar m ahobatli m e ’m orchilikda yorqin ifodasini topdi. Baland 
notekis qiyaliklarda saroylar va k o ‘pgina aholi joylari tiklan ar edi. Saroy- 
larning ko‘pchiligi deyarli ikki qavatli, katta hovli to m o n larid a joylashgan 
bo'lib, toshli devor bilan o'ralgan. T epalikda diniy-siyosiy m arkaz — A k­
ropol m aydoni va saroyi