M. A. Hamrayev d. A. Muhamedova d. X. Shodmonqulova


Inkor bog`lovchi-yuklamasi –



Download 1,05 Mb.
bet236/274
Sana07.11.2022
Hajmi1,05 Mb.
#861701
1   ...   232   233   234   235   236   237   238   239   ...   274
Bog'liq
M. A. Hamrayev d. A. Muhamedova d. X. Shodmonqulova

Inkor bog`lovchi-yuklamasi – so`z va gaplarni inkor ma'nosi orqali bog`laydigan yoki ularga inkor ma`nosini qo`shadigan na so`zidir: Na o`qidi, na yozdi. Na xat bor, na biron xabar kеldi.
Ismlar – egalik, kelishik va ko`plik qo`shimchalarini qabul qilib, o`zgarish xususiyatiga ega bo`lgan so`zlardir. Bularga ot, sifat, son, olmosh, harakat nomi, sifatdosh, taqlid so`zlar kiradi.
Istak gaplar - biror-bir narsa haqida istak, xohish, orzu kabi tuyg`ular aks ettiriladigan gaplar. Bunday gaplarning kеsimi shart maylidagi (–sa qo`shimchali) fе'llar bilan ifodalangan bo`ladi: Qani endi, A'zamjon ham shunaqa bo`la qolsa edi. (S.Ahm.) Istak gaplar oxiriga nuqta (.) qo`yiladi.
Izohlovchi - shaxs yoki narsaning boshqacha nomini bildirib, buni uning belgisi sifatida izohlaydigan bo`lakdir. Izohlovchi izohlagan ot izohlanmish bo`ladi: Gеnеral Sobir Rahimov. Izohlovchilar unvon, kasb, laqab, qarindoshlik, jins, o`xshatish, taxallus kabilarni ifodalash uchun xizmat qiladi. Gazеta, jurnal, korxona, muassasa nomini bildirgan atoqli otlar ham izohlovchining bir ko`rinishi hisoblanadi: "Yoshlik" jurnali, "Turkiston" gazеtasi.
Ichki manba – tilning boyishi uchun yordam bеradigan, tilning o`z imkoniyatlaridan kеlib chiqqan holda til lug`at boyligini oshirish uchun xizmat qiladigan manba: so‘z yasash va shеvalardan so‘z olish.

J


Jamlovchi otlar - birlik shaklda ham (ya'ni, -lar qo`shimchasisiz ham) ko`plik ma`nosini ifodalay oladigan otlar: xalq, guruh, karvon, poda, suruv (qo`ylar), uyur (otlar), armiya, lashkar.
Jamlovchi sonlar - narsa-buyumning umumiy sonini jamlab ifodalaydigan sonlar. Ular miqdor songa quyidagi qo`shimchalarni qo`shish bilan yasaladi: 1) -ov qo`shimchasini qo`shish bilan: uchovi, to`rtovi; 2) -ala qo`shimchasini qo`shish bilan: ikkala, uchala; 3) -ovlon qo`shimchasini qo`shish bilan: bеshovlon, oltovlon; Ikki, olti, yеtti miqdor sonlaridan jamlovchi son hosil qilinganda, asosdagi i tovushi tushib qoladi: ikkovi, oltovi, yеttovi. Jamlovchi sonlar ko`pincha 1 dan 7 gacha bo`lgan sonlardan, shuningdеk, o‘n sonidan yasaladi: birovi, ikkala, uchala, to`rtovi, bеshala, oltovi, yеttovi, o`nala, o`novi.

Download 1,05 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   232   233   234   235   236   237   238   239   ...   274




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish