M. A. Hamrayev d. A. Muhamedova d. X. Shodmonqulova

§. Ajratilgan hollar

Ajratilgan hollar shakllari jihatdan ikki xil bo`ladi:

1. 
   Oborot shaklidagi ajratilgan hollar.
   
2. 
   Oddiy gap bo`lagi shaklidagi ajratilgan hollar.
   

Oborot shaklidagi ajratilgan hollar o`z navbatida uchga bo`linadi:

1. 
   Ravishdosh oboroti shaklidagi ajratilgan hollar.
   
2. 
   O`xshatish oboroti shaklidagi ajratilgan hollar.
   
3. 
   Ko`makchili qurilma oboroti shaklidagi ajratilgan hollar.
   

Ravishdosh oboroti shaklidagi ajratilgan hollar. Ravishdosh o`ziga oid so`zlar bilan kengayib keladi va bunday qurilma ravishdosh oboroti deb yuritiladi. Ravishdosh oboroti, odatda, ajratilgan bo`ladi. Masalan: Odamlar, qopdan to‘kilgan yong‘oqday gurr etib, hamma vagonlardan baravariga perronga yopirilishdi. (T.Po`lat).
Ravishdosh oboroti shaklidagi ajratilgan hollar ish-harakatning bajarilish holatini, paytini, shartini, sababini va shu kabi ma`nolarni ifoda etadi. Masalan: Bola, olmani yeb bo‘lgach, xalacho`pni qo`liga oldi. (A.Muxtor).
O`xshatish oboroti shaklidagi ajratilgan hollar. –day, -dek qo`shimchasini olib kelgan so`zlar ham kengayib ajratilishi mumkin. Masalan: Bu zavodda, hamma zavodlardagidek, oshxonada ilg`orlar stoli alohida. (A.Qahhor).
Ko`makchili qurilma oboroti shaklidagi ajratilgan hollar. Ko`makchili qurilma shaklidagi hollar kesimdan uzoqda kelib, o`zlariga oid so`zlar bilan kengayib, gapning boshqa bo`laklaridan ajratilishi mumkin. Bunda qurilma qarshi, singari, kabi, tufayli, yarasha, holda kabi ko`makchilar bilan shakllanadi. Masalan: Nozik, oppoq bilagini daraxtga cho‘zgan holda, qorayib pishgan shotutdan og`ziga tashlar ekan, tebrandi. (H.G`ulom).
Ko`makchili qurilma oboroti shaklidagi ajratilgan hollar turli holatni, o`xshatishni ifodalaydi.