M. A. Azizov umumiy gigiyena va ekologiya tibbiyot kollejlari uchun o‘quv qo‘llanma To‘rtinchi nashri

Ovqatdan zaharlanishning asosiy tadbirlari quyidagilardan iborat:

1. 
   Kasal chiqaruvchi manbani chetlatish.
   
2. 
   Ovqat mahsulotlaridagi zaharlanish jarayonini to‘xtatish.
   
3. 
   Ovqat mahsulotlarining mikroblar ishtirokida zararlanib qolishiga yo‘l qo‘ymaslik.
   
4. 
   Zararlanib qolgan ovqat mahsulotlarini epidemiologik jihatdan xavfli bo‘lgan mikroblardan xoli qilish.
   

Zararlanishning oldini olish uchun oziq-ovqat mahsulotlarini tayyorlash davrida yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan xatarli omillarga yo‘l qo‘ymaslik talab qilinadi.




Oziq-ovqat mahsulotlarining mikroblar bilan zaharlanib qo- lishida eng xatarli manba - hayvon (sigir, qo‘y, echki, cho‘ch- qa, uy parrandalari) mahsulotlari hisoblanadi.
Bunday hollarda asosiy mas’uliyat veterinariya va sanitariya xodimlariga yuklanadi. Mollarni so‘yishdan oldin veterinariya va sanitariya nazoratidan o‘tkaziladi. Tayyorlashning hamma bosqichlarida sanitariya-gigiyena va veterinariya tadbirlari joriy etilgan bo‘lishi kerak. Mahsulot mikroblar bilan ifloslanib qolgan taqdirda veterinar xodimlar tegishli choralarni ko‘rishlari shart. Hayvonni uyda so‘yish man qilinadi. So‘yish zarur bo‘lgan taqdirda ham uni veterinariya nazorati hamda bakteriologik tekshiruvlardan o‘tkazilishi kerak.
Kasal hayvonlar va parrandalar go‘shtini ishlatishdan oldin nazorat qilish ham veterinariya-sanitariya xodimlari zimmasiga yuklanadi. Tayyorlangan masalliqni sifati yomon deb gumon qilinganda uni kimyoviy analiz va bakteriologik tekshiruvdan o‘tkazish uchun laboratoriyaga yuboriladi. Masalliqlarni saq- lashda, pishirishda sanitariya-gigiyena qoidalariga qat’iy amal qilish ovqatlanishni tashkil etishning asosiy shartlaridan hisob- lanadi.
Ovqatdan zaharlanishning oldini olishda tez buziladigan masalliqlarni saqlash va ishlatish muddatlariga rioya qilish ham muhim ahamiyatga ega.