Loyihaning ayrim bosqichlarini bajarish bo’yicha tavsiyalar

1-misol. 6-14 rasmda pnevmayuritmalarning shakllari keltirilgan. Ular а-porshenli, б-diafragmali; в-silfonli turlarda bo’lishi mumkin. Bu yuritmalar bir taraflama yoki ikki taraflama harakatlanuvchi bo’ladilar.

6.14-rasm. Pnevmoyuritma shakllari: а - porshenli; б - diafragmali; в-silfonli
Pnevmogidravlik yuritmani (6.15-rasm) ko’rib chiqadigan bo’lsak, siqilgan havo D diametrli silindr 2 ga haydaladi. Bu silindrning d diametrli shtogi plunjer rolini o'ynaydi. Plunjer yordamida siqilgan suyuqlik D₁ diametrli gidrotsilindr 7 ga trubao'tkazgich 5 orqali o'tadi, u o'z navbatida xom ashyoni siqib turuvchi siqgich bilan bog'langan. Porshenlarning o'z joyiga qaytishi yuritma o'chirilganda 6 va 3 prujinalar yordamida amalga oshadi. Sig'im 4 suyuqlik oqib chiqib ketganda yuritmani to'ldirib turish uchun xizmat qiladi. Pnevmogidravlik tizimlarda nasosli gidravlik tizimlarga qaraganda moy kam isiydi va kam ko'piklanadi. Bular uchun quvvat sarfi kamayadi va ishlash ishonchliligi oshadi. Ular oddiy va arzon hamda ishlatishda hammabop hisoblanadi. Pnevmogidravlik tizimni boshqarishni avtomatlashtirish juda qulay va oddiy.

6.15-rasm. Pnevmogidravlik yuritmaning shakli
Pnevmogidravlik tizimlarni loyihalashda boshlang'ich ma'lumotlar sifatida ishchi shtokdagi R_sh2 zaruriy ishchi kuch, R siqilgan havo bosimi va gidrotsilindr 7 ning diametri D xizmat qiladi.
Diafragmali yuritmalar. Diafragmali yuritmalar ham bir taraflama yoki ikki taraflama harakatlanuvchi bo’ladilar.
Bir tarafga harakatlanuvchi diafragmali yuritma shtogidagi kuch quyidagicha aniqlanadi:
Q = ^p ×(D² + D ×d + d ² )×r- P, (4)
12
bu yerda, D - diafragma ishchi yuzasi diametri, sm; d- tayanch disk diametri, sm; ^r- siqilgan havo bosimi, kG/sm²;

16. 
    - qaytarish prujinasining siqilgan holatidagi qarishlik kuchi, kG
    

Ikki taraflama harakatlanuvchi diafragmali kuch yuritmasi shtogidagi kuch:

16. 
    = p ×(D2 + D ×d + d 2 )×r, (5)
    

12
Yuqoridagi formulalardan ko’rinib turibdiki, shtokdagi kuchning miqdori tayanch disk diametrining diafragma ishchi yuzasi diametriga nisbatiga bog’liq. Amalda ^{d / D= 0,7} olinadi, bu holatda yuritma shtogi yo’lining ishchi uzunligi: likopchasimon diafragmali yuritmalarda (0,22 ¸ 0,30) *D va yassi diafragmalarda (0,16 ¸ 0,20) *D bo’ladi.
Diafragmali yuritmalar porshenli yuritmalarga nisbatan quyidagi afzalliklarga ega: konstruktsiyasining oddiyligi; bo’laklarni tayyorlashda yuqori aniqlik va yuzalarga ishlov berishda tozaligi talab etilmaydi; ishsiz holatda turgandi siqilgan havoni kam yo’qotilishi; pnevmosilindr manjetalariga nisbatan diafragmalarning emirilishga chidamliligi (diafragma 500 000 marotabagacha ishga tushirilishni, manjetalar esa 10 000 gacha chidashi mumkin).
Diafragmali yuritmalarning asosiy kamcxiligi - shtok yo’lining nisbatan qisqaligi (5-35 mm) va yuritma tomonidan uncha katta bo’lmagan kuchlar hosil qilinishi. Ushbu kamcxiliklar diafragmali yuritmalarning qo’llanilishini chegaralab qo’ygan bo’lib, kam kuch talab etiladigan va shtok yo’li uncha katta bo’lmagan jihoz moslamalarida ishlatiladi
1-misol. Shtogining yo’li 0,04 m bo’lgan tekis diafragmali pnevmatik kuch yuritmasi konstruktsiyasining diafragmasi likopcha ko’rinishidagiga o’zgartirilsa, yuritma shtogining yo’li nechaga teng bo’ladi ?