Loyiha O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti

Kriminalistik texnika tekshiruvida qo‘llanadigan zamonaviy 
asboblar 
 
Qalbakilashtirilgan hujjatlardagi avvalgi haqiqiy yozuvni turli 
usulda o‘chirish, o‘zgartirish, rangsizlantirish kabi hollarni va spektrning 
bitta zonasiga kiruvchi nurlarning bir-biridan rang jihatdan farqini 
tekshirish va aniqlash uchun 
videoskaner
asbobi qo‘llaniladi. Bu 
qurilmada hujjatlar ultrabinafsha nurlarining keng yorug‘lik diapozonida 
va infraqizil nurlarning yaqin va ko‘rinarli to‘lqinlarida tekshiriladi. 
Asbob ixcham bo‘lib, oq-qora monoxrom bilan jihozlangan, turli 
sharoitlarda qo‘llashga mo‘ljallangan va tashqi turli bosim quvvatda 
kuzatish uchun monitor va generator bilan ta’minlangan. Mazkur 
asbobning 
tadqiqot 
qobiliyati 
biroz 
chegaralangan, 
jumladan, 
tekshiriluvchi ob’ektning o‘lchov masshtabini o‘zgartirib monitor 
ekranga uzata olmaydi, shuningdek, aniqlangan ma’lumotlarni 
ko‘rgazmali qilib mustahkamlashda va ob’ektlarni o‘tuvchan nurlarda 
tekshirishda imkoni cheklangandir. 
Ashyoviy dalil bo‘lgan hujjatlarni tekshirishda ko‘rsatilgan asbob 
tekshiriluvchi ob’ektning qism rekvizitlarini hech bir zararlantirmaydi 
va o‘zgartirmaydi. SHu bilan birga hujjatdagi to‘liq yoki qisman 
o‘zgarishlarni qo‘shimcha yozuv kiritish, yuvish, rangsizlantirish 
hollarini aniqlashga imkon yaratadi. YOzuv materiallarini identifikatsiya 
qilishda fotometriya va optik uslublarni qo‘llash bilan birga 
tekshiriluvchi ob’ektlarni bir muncha kattalashtirilgan holda kuzatib 
turish imkonini beradi. Tekshiruv ishlari infraqizil nurlarning turli 
to‘lqin uzunligida o‘tkazilishi mumkin. Ultrabinafsha nurlarida 
lyuminesensiya alomatini kuzatish, tekshiriluvchi ob’ektlarning bu 
nurlarni o‘ziga singdirish xususiyatini ko‘rish mumkindir.
 
Ma’lumot uchun!
Hujjatlarni texnikaviy usulda tekshirish 
sohasida mo‘ljallangan yangi zamonaviy asboblardan biri Angliyaning 
“Foster & Fresman” kompaniyasi ishlab chiqqan “VSC-2000” 
videospektral apparatidir. 

---

137