project.gov.uz 08.05.2020 40 246. Ижтимоий хизматларни ногиронлиги бўлган шахсларнинг эҳтиёжларига мослаштириш керак.
Уларга хизмат кўрсатишга йўналтирилган муассасалар ва корхоналар тизимини ташкил этиш
ногиронлиги бўлган шахслар учун техник ёрдам кўрсатиш ёки ўз-ўзини қўллаб-қувватлаш ва
қулай муҳитни яратиш усулларини белгилайди.
Биринчи ҳолатда, техник воситалардан максимал даражада фойдаланиш назарда тутилади: уйдан
маълум бир хизматни буюртма қилиш (энг яхшиси ихтисослаштирилган диспетчерлик идораси
орқали) ва буйруққа мувофиқ, уйингизга хизмат кўрсатиш ёки транспорт воситаларини етказиб
бериш ва ногирон одамни у учун жиҳозланган муассасаларга топшириш.
Қайта қуришни режалаштириш бўйича қарорлар, танланган хизмат кўрсатиш объектлари
атрофидаги жойларни ва бўш жойларни қулай жойлаштириш ва ногиронлиги бўлган шахсларни
транспорт воситаларидан туширишни ташкил қилиш билан жиҳозлаш чораларини ўз ичига олиши
керак.
Иккинчи вариант максимал даражада ўзини ўзи таъминлашга эътиборни жалб қилишни ўз ичига
олади. Бу ҳар бир турар-жой мажмуасини реконструкция қилишни, ногиронлиги бўлган шахслар
учун иншоотларни ажратишни ва ушбу объектларга пиёдалар йўлларини қуришни талаб қилади.
247. Ногиронлиги бўлган шахсларнинг ўзини ўзи таъминлашга йўналтирилган реконструкция
лойиҳасини ишлаб чиқишда, барча хизмат кўрсатиш объектларидан биринчи навбатда
ногиронлиги бўлган шахслар учун мослаштирилиши керак бўлган нарсаларни ажратиб кўрсатиш
керак. Бунда қуйидагилар зарур:
ногиронлиги бўлган шахсларни иш жойлари ва дам олиш масканлари билан таъминлайдиган
устувор объектлар рўйхатини белгилайди;
реконструкция қилинган ҳудудда мавжуд ногиронлиги бўлган шахслар учун мослаштириладиган
мавжуд объектларнинг номенклатурасини аниқлаш ва ушбу тармоқни етишмаётган объектлар
турлари билан тўлдириш лозим:
а) янги қурилиш. Ҳудудда янги турар-жой бинолари ёки жамоат биноларини қуриш зарурати
бўлганда, бундай биноларнинг ва қўшни ҳудуднинг лойиҳалаш қарорлари ногиронлиги бўлган
шахслар учун очиқ бўлиши шартлари ҳисобга олинган ҳолда қурилиш соҳасидаги амалдаги
меъёрий ҳужжатлар талабларига жавоб бериши керак;
б) мавжуд биноларни қайта қуриш;
в) жойлаштириш маълум бир ҳудудда хизмат кўрсатувчи объектларни реконструкция қилиш
имкониятларини аниқлаш ва реконструкция қилинадиган ҳудуддан ташқарида жойлашган ва
уларга тўсиқсиз кириш йўлларини топиш.
248. Ногиронлиги бўлган шахсларни меҳнат жойларига хавфсиз ҳаракатланиб боришларини
таъминлайдиган умумий талабларни бажариш керак.
Хусусан, ногиронлик аравачалари учун 1,8 м дан кам бўлмаган кенгликдаги корхонанинг асосий
киришига кириш эшиги бўлиши керак.
Кўзи ожиз кишилар учун ихтисослаштирилган корхона ва заводларнинг асосий кириш қисмига
махсус белги (рамз, эмблема, корхона номи ва бошқалар) қўйилиши керак. Корхона ҳудудидаги
назорат-ўтказиш пунктлари овозли маёқ ва ахборот таблоси билан жиҳозланиши керак.
249. Ногиронлиги бўлган шахсларнинг меҳнат жойларини иложи борича ихчамгина
жойлаштириш ва ҳудуд бўйлаб ҳаракатланиш хавфсизлиги, ҳаракат йўлларида тўсиқлар
яратадиган элементларнинг йўқлиги ва юриш йўлларининг минимал узунлиги таъминланиши