Litosfera. Tayanch iboralar

Xo’jalikda suvning harakati. Inson  xo’jalik  faoliyatida  asosan  chuchuk 

suvdan  foydalanadi.  Chuchuk  suv  asosan  xo’jalikda,  sanoatda  ishlatiladi  hamda 

aholi tomonidan ichimlik suvi sifatida foydalaniladi. 

Qishlok xo’jaligida chuchuk suv sug’orma dehqonchilikda foydalaniladi, 

mazkur suvlarning 80% daryolarga qaytmaydi. Yiliga sug’orish uchun 1,9 10

12

m

3

 

suv sarflanadi. Suv omborlari yuzasidan bug’lanish 0,07 10

12

m

3

 ni tashkil šiladi, 

ularning  5-10%  qaytmaydi.  Sanoatda  issiqlik  energetikasi  suvni  eng  ko’p 

sarflaydigan soha hisoblanadi. Bu sohada suv bug’ hosil qilishda va agregatlarni 

sovitishda ishlatiladi. 

---

Ichimlik  suvi  sifatida  aholi  tomonidan  yiliga  0,12  10

12

m

3 

suv  sarflanadi. 

Ammo  xo’jalikda  foydalaniladigan  suvlar  miqdori  Yer  yuzasidagi  daryo  oqimi 

miqdoriga  nisbatan  juda  kam.  Ammo  daryo  oqimi  Yer  yuzasida  juda  notekis 

taqsimlangan.  Suvdan  foydalanish  darajasi  ham  Yer  yuzasida  juda  notekis 

taqsimlangan.  Suv  sarfi  aholi  zich  joylashgan  hududlarda  juda  yuqori.  SHuning 

uchun  mazkur  hududlarda  oxirgi  paytlarda  suv  resurslari  bilan  ta’minlash 

muammosi  kelib  chiqmoqda  va  ushbu  muammo  yildan  –  yilga  dolzarb  bo’lib 

kelmoqda.  Mazkur  muammoni  hal  qilish  maqsadida  suvlarni  xududlararo 

taqsimlash amalga oshirilmoqda. 

Hozirgi  paytda  xo’jalikda  suvdan  foydalanish  tizimi  tahminan 

quyidagicha:  kommunal    xo’jalikda  –  0,44  10

12

m

3

/yil;  sanoatda  –  1,9  10

12

, 

qishlok xo’jaligida – 3,4 10

12

, suv omborlari yuzasidan bug’lanish – 0,24 10

12

m

3

/ 

yil. Jami jahon xo’jaligida yiliga 6 10

12

m

3

  suv  sarflanadi  yoki  daryo  oqimining 

13%ini tashkil qiladi.