Litosfera. Tayanch iboralar

10-rasm.Dunyo suv zahirasi va tabiatda suvning aylanishi. 

 

Gidrosferadagi  suvlar  ilgari  aytganimizdek  mantiyadan  moddalarni 

gravitatsion  tabaqalanishi  natijasida  ajralib  chiqqan.  Mazkur  jarayon  hozir  ham 

davom  etmoqda.  Suvning  umumiy  hajmi  shuning uchun doimo  o’sib bormoqda. 

Ammo  shunga  qaramasdan  suvning  ma’lum  bir  qismlari  sarflanib  turadi. 

Geografik qobiqda organik moddalarni hosil bo’lish jarayonida suvning bir qismi 

organik moddalar tarkibiga o’tgan va suvning yana bir qismi suv elementlarining 

dissipatsiyasi  jarayonida  ularni  fazoga  o’tib  ketishi  oqibatida  yo’qolgan. 

Atmosferaning  70-100  km.  balandligida  suv  molekulalarini  N

+

  va  ON

-

  ga 

dissotsiatsiyasi ro’y beradi. Vodorod yengil gaz sifatida fazoga uchib ketadi. 

Geografik qobiqda suvning harakati turli shakllarda ro’y beradi. Geografik 

qobiqdagi  barcha  suv  havzalari  bir-biri  bilan  chambarchas  bog’langan.  Suv 

havzalarida doimo turli tezlikda suv almashinib turadi (3-jadval). 

3-jadval 

Geografik qobiqda suvning aylanishi  

 (K.I.Gerenchuk, 1984) 

 

Suvning turlari