Ўлчаш воситаларини қиёслаш, калибровка қилиш усуллари

9. Лаборатория ишини ўтказиш
9.1 Ташқи кўрик ва синаб кўриш
Ташқи кўрикни ўтказишда қуйидагиларни аниқлаш зарур:
- асбобда механик шикастлар бўлмаслиги керак;
- кириш ажратгичининг созлиги;
- ўлчаш чегаралари қайта улагичининг созлигини текшириш.
9.2 Метрологик тавсифларни аниқлаш
Асбобнинг асосий хатолигини аниқлаш учун 1-расмга мувофиқ У-300 ускунанинг чиқиш жойидан волтметрнинг кириш жойига сигнал узатиш зарур.
V_х – қиёсланаётган волтметр
V_о – намунавий волтметр
У-300 ускунаси – стабиллашган ток манбаси
1-расм. 1,0 -4,0 аниқлик классидаги ўзгарувчан ток волтметрларини қиёслаш учун электр схема.
0 - 300 mV кичик диапазонларда хатолик шкаланинг барча рақамли белгиларида аниқланади, қолган кичик диапазонларда текшириш фақат шкаланинг охирги белгиларида ўтказилади.
Чиқиш кучланишини ростлаш ёрдамида У-300 ускунанинг чиқиш жойидан сигнал берилганда волтметр стрелкаси қиёслаш белгисига аниқ ўрнатилади.
У-300 ускунада ўрнатиладиган кучланиш қиймати қиёслаш баённомасида кўрсатилган. Ўлчаш хатолиги фоизларда У-300 ускуна шкаласидан ҳисобланади.
Частота ишчи диапазонида асосий хатоликни аниқлаш
Асбобнинг асосий хатолигини частота ишчи диапазонида аниқлаш учун 1-расмга мувофиқ У-300 ускунанинг чиқиш жойидан волтметрнинг кириш жойига кучланишни узатиш зарур.
0 - 300 mV чегараларда хатолик 50Hz частоталарда аниқланади.
Чиқиш кучланишини ростлаш ёрдамида У-300 ускунанинг чиқиш жойидан сигнал берилганда волтметр стрелкаси қиёслаш белгисига аниқ ўрнатилади.
У-300 ускунада ўрнатиладиган кучланиш қиймати қиёслаш баённомасида кўрсатилган.
Ўлчаш хатолиги фоизларда У-300 ускуна шкаласидан ҳисобланади.
Ўлчаш натижалари волтметрнинг аниқлик классида белгиланган қийматлардан ошмаслиги керак.
10 Лаборатория иши натижаларини расмийлаштириш
Ўлчашлар ўтказишда олинган натижаларни қиёслаш баённомасига кирилади. (А илова)
_____турдаги ______сонли волтметрнинг асосий хатолигини аниқлаш

№	Асбоб кўрсатиши		Намунавий асбоб кўрсатишлари					Мутлақ хатолик		Вариация
			юқорига юриш		пастга юриш
	“V” бўл	“V”