Lazerlar va ularning amaliyjtdagi o'rni. Sh Sodiqova pdf pdf

7- 
namoyish tajriba.
Frenel biprizmasi yordamida yorugiik
interferensiyasi
Maqsad:
Y orugiik interferensiya hodisasini Frenel bipriz-
masi yordamida namoyish qilish.
Kerakli jihozlar:
LG - 75 lazeri, Frenel biprizmasi, ekran, 
obyektiv.
Qisqacha nazariyasi:
Yorugiikning to iq in xossalari inter-
ferensiya hodisalarida yaqqol namoyon boiadi. Yorugiikning 
iMtrferensiya hodisasiga quyidagicha ta’rif berish mumkin. Ikkita 
0*ltro kogerent boigan yorugiik nurini qo‘shilishi natijasida 
MtUalovchi yorugiik energiyasini kuchayishi yoki susayishiga 
•ytlladi. 
Sovun eritmasi va moy rangsiz boiishiga qaramay sovun
165

---

pufaklarining va suvdagi yupqa moy dog‘larining rangdor boMib 
ko‘rinishi yorugiikning interferensiyasi natijasidir. YorugMik 
toMqin lari yupqa parda sirtidan qisman qaytadi, qisman uning 
ichiga kiradi. Pardaning ikkinchi chegarasidan toMqinlar qisman 
qaytadi. Yupqa pardaning ikkita sirtidan qaytgan yorugMik 
toMqinlari bir yo‘nalishda tarqaladi, lekin turlicha yoM bosib o‘tadi. 
Yurish yoMining 
Al
farqi toMqin uzunligining butun soniga karrali
boMganda, 
Al = 2 k ^
interferensiya manzarasi maksimumi
kuzatiladi. А/ farq yarim toMqinlarning toq soniga teng boMganda,
A
Al = (2k +
1) - interferensiya manzarasi minimumi kuzatiladi.
YorugMik toMqinlari bir - birini kuchaytirish yoki susaytirishi 
uchun ular kogerent boMishlari kerak. Agar ikkab toMqin 
chastotalari teng boMsa va bu toMqinlarning fazalar iarqi vaqt 
davomida o‘zgarmas boMsa, bu toMqinlar 
kogerent to'lqinlar
deyiladi. Kogerent toMqinlarni olish usullaridan biri Frenel 
biprizmasidan foydalanib, amalga oshiriladi.
Tajribani bajarish tartibi:
Frenel biprizmasi - bir butun shisha boMagidan umumiy 
asosga ega boMgan ikkita prizma yasalgan boMib, ularning sindirish 
burchagi juda kichik kattalikka ega. Tajriba sxemasi 4.14-msmda 
keltirilgan.
Obyektiv