Laboratoriya ishi №1 Analitik kimyo laboratoriyasida ishlash texnika xavfsizlik koidalari

2. Kuchli oksidlovchilar (KMnO₄, KC1O₃ va boshqalar) kislotali sharoitda xlorid-ion Cl^- ni erkin xlorgacha oksidlaydi.

16HCl + 2KMnO₄ = 5Cl₂ + 2KCl + 2MnCl₂ + 8H₂O

10C1^- + 2MnO₄^- + 16H⁺ = 5Cl₂+ 2Mn²⁺ + 8H₂O

Probirkaga CI^- ioni saqlovchi eritmadan 5 tomchi solib, ustiga KMnO₄ ning konsentrlangan eritmasidan 5 tomchi, yana konsentrlangan H₂SO₄ dan 3-4 tomchi qo`shiladi va aralashma mo`rili shkafda isitiladi. Bunda, KMnO₄ eritmasining pushti rangi qisman yoki to`liq rangsizlanishi va gaz holdagi xlor ajralishi kuzatiladi. Xlor gazining chiqayotganligi hididan yoki yod-kraxmalli qog`oz (KI erit­masi va kraxmal kleystri shimdirilgan filtr qog`ozi) ning ko`karishidan bilsa bo`ladi. Probirka og`ziga nam yod-krax­malli qog`oz tutilganda xlor gazi ishtirokida elementar yod ajralishi hisobiga qog`oz ko`k rangga kiradi:

2KI +Cl₂ = 2KC1+I₂

Reaksiyani o`tkazish sharoiti:

• 
  C1 anionini oksidlash reaksiyalari kuchli kislotali muhitda boradi. Neytral muhitda xloridlarning oksidlanishi yuz bermaydi. Ishqoriy muhitda xlor ajralib chiqmaydi;
  
• 
  oksidlovchi sifatida KMnO₄ foydalanilsa, reaksiya ko`rgazmali chiqadi, chunki C1 ioni ishtirokida pushti eritma rangsizlanadi;
  

- isitish oksidlanish-qaytarilish reaksiyasi borishini jadallashtiradi.