Л. М. Шипитсйна И. А. Вартанян анатомия, ФİЗİология ва патология eшитиш, нуқҚ ва кўриш органлари



Download 1,9 Mb.
bet86/233
Sana12.07.2022
Hajmi1,9 Mb.
#779479
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   233
Bog'liq
1Anatomiya, fiziologiya

Буруннинг тузилиши. Буруннинг тузилиши буруннинг ташқи қисмини - ташқи бурунни (57-расм), ички қисмини (бурун бўшлиғи) ва паранасал синусларни (58-расм) ўз ичига олади.
Ташқи бурун бурун қанотлари жойлашган суяк скелети, хафтага ва мушаклар иборат. Илдизни ажратинг (дан

Верхние носовыехрящи


Лобный отросток нижней челюсти
Носовые кости
Латералная ножка болшого крылного хрящаМедиалная ножка болшого крылного хряща
Малый крылный хрящ
Носоверхнечелюстнойшов
Перегородочныйхрящ
Рис. 57. Схематический вид носовых костей и хрящей сбоку

Лобно-носовой шов Лобно-верхнечелюстной шов
пешона), орқа ва бурун учи. Суяк қисми юқори ифодаланган - Э бурун суяги учлари ва камон фронтал бошоқлар ортиқча оро бермай - ти. Кıкıрдак қисми бурун скелетига бириктирилган ва - билан ажралиб туради: бурун септумининг антероинфериор қирраси суягига туташган жуфтланмаган хафтага; жуфтлашган ён (учбурчак - ДАВЛАТ) хафтага; катта ва кичик қанотли (қанотли) хафтага.


еркин четига ташқи крйлнйҳ хафтага насо составлжает - тешиклари ёки бурун тешиги бориб тақалади . Юмшоқ қисми терининг мушакларидан иборат.
Гуруч. 58. Паранасал синуслар:
А - олдинги кўриниш; Б - ён кўриниш; - максиллер синус; - фронтал синус; -
етмоид синуснинг ҳужайралари ; 4 асосий синус

Мушаклар бурун тешикларини кенгайтириш ва торайтириш учун ишлатилади. Тери қисман бурун бўшлиғига чўзилади. У сал - ДАВЛАТ безлари ва сочлари билан кўп жиҳозланган . Ҳиссий ташқи бурун нерв филиаллари бўлган тригеминал асаб, автомобил нерв филиаллари бўлган юз асаб. Нутқда ташқи буруннинг функсионал роли фақат оғиз ёпиқ бўлганда (инграш, овоз чиқариш) амалга оширилади.


Бурун бўшлиғи (буруннинг ички қисми) бурун септуми билан ажратилган иккита - ловиндан иборат ; орқа устки қисми суякли, олд орқа қисми хафтага. Ҳар бир ярмида тўртта девор мавжуд: юқори, пастки, медиал (ички) ва латте - -секторал (ташқи).
Ташқи девор (ёки том) шаклланган бурун суяклари (не - Мустақил фойдаланувчи Дивисион) ламина cриброса (ўрта бўлим), олд - у сфеноид синус девори (орқа қисм).
Янги туғилган чақалоқларда ва чақалоқларда этмоид пластинка толали бўлиб, 2-3 ёшгача суякланади. Юқори юзасида - СТИ этмоид пластинка Бошсуяги бўшлиғига қараган, лампочка ҳидлаш нерви бўлиб, ундан пастга қараб бурун бўшлиғи толаси ҳидлаш нервига чўзилади .
Пастки девор (ёки пастки) - бу оғиз бўшлиғининг юқори девори (қаттиқ танглай). Юқори жаг ва ёлғон икки юмшоқ суяги томонидан ташкил улардан Хўри орқада - танглай суяги Тал лавҳа. Ўрта чизиқда бу суяклар тикув билан боғланган. Ушбу бирикмадаги оғишлар Обра - "ёриқ танглай" ва "лаб ёриғи" деб аталадиган нуқсонни ҳосил қилади.
медиал девор - ҳар икки ярми учун умумий - - Тинкй этмоид суяк (юқори), очувчи (орқа ва пастки), ҳря - - счА бурун септум (олд ва пастки) перпендикуляр плас иборат бурун септум, шаклланган .
Янги туғилган чақалоқда перпендикуляр пластинка ҳали ривожланмаган - унинг оссификатсияси туғилгандан кейин бошланади ва 6 йилгача тугайди. Бу пластинка ва вомер ўртасида хафтага чизиғи - ўсиш зонаси мавжуд. Бурун септумининг тўлиқ шаклланиши 10 ёшда тугайди, кейин у ўсиш зоналари туфайли ортади.
Бурун септуми одатда медиан текисликда эмас. Унинг соат олдинги қисмида сезиларли бузилишлар - эркакларда кенг тарқалган нарса ва бурун нафасини қийинлаштириши мумкин.
Cоултер чоанал четидан (кото орқали овал тешиклар - жавдар бурун бўшлиғи бўшлиғи фаренкс билан алоқа қилади), деярли бурун ичига кириш учун чўзилган .
Янал ташқи латерал) девор унинг тузилишида энг мураккаб ҳисобланади. У учта суяк проексиясига эга (ҳори - Асосий учун) ярим икки паллали қобиқ каби - турбинатли: пастки, ўрта ва юқори. Пастки қисми ўз-ўзидан - элф суяги, ўрта ва юқори - этмоид суякнинг бир қисми.
Конкалар орасидаги бўшлиқ бурун йўллари деб аталади :
- пастки - бурун бўшлиғининг пастки қисми ва пастки конка ўртасида;
- ўрта - пастки ва ўрта қобиқ ўртасида;
- устки қисми ўрта ва юқори қобиқ ўртасида жойлашган.
Бурун септуми ва ички қисми орасидаги бўшлиқ - сирт турбинатлари - умумий бурун йўли.
Ин шиллиқ қаватининг бурун бўшлиғи, икки қисмлари ажралиб туради:
- олфактöр - бир томондан ўрта ва юқори қобиқлар ва бошқа томондан бурун септумлари орасидаги майдонни чизади;
- нафас олиш - бурун бўшлиғининг қолган қисмини қопламини ҳосил қилади.
Хушбўй соҳа эпителийси олфакт, ба - тўқув ва таянч ҳужайраларидан иборат. Хушбўй ҳужайралар - пери - ферические нерв ретсепторлари узун филаментар эга бўлган ўртада думалоқ ядро бўлган қалинлашув ҳосил қилади. Хушбўй ҳужайралардан этмоид суяги орқали юпқа иплар (тахминан 20 см) ҳид билиш лампочкасига, сўнгра ҳидлаш нервига киради.
Ретсептор ҳужайралари хушбўй огоҳлантиришларни сезади.
Нафас олиш соҳасининг шиллиқ қавати мертсател - ного эпителийдан (ламинатсияланган, цилиндрсимон), кото - тсерли туклардан иборат бўлиб , Жоаннинг орқа томонида ҳаракат қилади. Гоблет ҳужайралари шилимшиқ ажратади.
Пастки турбинатнинг ташқи юзасида слизис - эриш ғилофи кавернöз (еректил) ТCА туфайли қалинлашади - аудио. Бу кенгайган томирлар тўпи бўлиб, унинг деворлари силлиқ мушакларга бой ва эластик толаларни ўз ичига олади. Бу тўқима 5-6 йил ичида тўлиқ ривожланишга эришади. Песчерис - тўқималарни қон билан тўлдириш даражаси энг хилма-хил ст - турли жисмоний, кимёвий ва психоген стимуллар таъсирида ўзгариши мумкин . Унинг қалинлиги 4-5 мм гача бўлиши мумкин. Бундай шишиб обуслов - Ливан баъзан тўсатдан бурун ётқизиш.
Бурун септумининг шиллиқ қаватининг ўрта қисмида - бурун кириш зонасидан тахминан 1 см орқада қон (қон томирларининг бой тармоғи), тез-тез бурундан қон кетиш манбаи мавжуд.
Нафас олиш минтақасининг шиллиқ қавати Непо - паранасал синусларда средственно (қаранг. 196-бет ..) узайтиради .
Паранасал синуслар НИ Пирого - вйм томонидан батафсил ўрганилди .
Паранасал синуслар - бурун бўшлиғи билан тор тешиклар орқали алоқа қиладиган ҳаво бўшлиқлари; улар суякларда жойлашган, бурун бўшлиғи деворининг шаклланишида иштирок этади. Барча синуслар жуфтлашган (58-расмга қаранг); Улар ингичка шиллиқ билан ҳақида қопланган - бир майда тукли эпителийнинг вақт. Одамда тўрт жуфт паранасал синуслар мавжуд: максиллер, этмоид, фронтал ва ханжар шаклида.
Максиллер максиллер синüслер суяклари юқори жойлашган - унинг жағига. Унинг шиллиқ қавати бошқа синусларга нисбатан энг юқори тол - счинойга эга; бурун шиллиқ қаватига ўхшайди. Портлашидан бўйича тўлиқ ривожланишини этиб - турган тишлари. Ҳужайралар панжарасимон бўшлиқ {панжара Лаби - Ринт) аниқ слизис астарли кичик ва тартибсизлик шаклидаги ҳужайралар чақалоқлар аллақачон изҳор - қобиқ ўз ичига олган ҳаво. Янги ҳужайраларнинг шаклланиши 5 - 6 йилгача давом этади. Фронтал синус катталиги ва шакли жиҳатидан энг хилма-хилдир. Янги туғилган чақалоқларда у йўқ; ҳаётнинг биринчи йилидан бошлаб ривожлана бошлайди ва 25 ёшга келиб ривожланишини тугатади. Сфеноид синус (асосий) - асосий суякнинг танасида ажратилган орқа этмоид ҳужайра. Янги йилда - бир уяси шаклида вакили туғилган. 12-14 йил 20 йил ичида ривожланишини тугатади.
Бурун ва паранасал синуслардан чиқадиган сезги толалари тригеминал асабнинг биринчи ва иккинчи шохлари (В жуфт краниал нервлар), бурун қанотлари ва бурун кўприги устидаги мушакнинг ҳаракатлантирувчи толалари бир қисмидир. юз нерви (ВИИ жуфт).

Download 1,9 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   233




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish