Л. М. Шипитсйна И. А. Вартанян анатомия, ФİЗİология ва патология eшитиш, нуқҚ ва кўриш органлари


Гуруч. 8. Турли синф ҳайвонларининг эшитиш сезгирлиги



Download 1,9 Mb.
bet11/233
Sana12.07.2022
Hajmi1,9 Mb.
#779479
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   233
Bog'liq
1Anatomiya, fiziologiya

Гуруч. 8. Турли синф ҳайвонларининг эшитиш сезгирлиги
.
дБ80706050403020100-10-20Чап шкала (дБ) - интенсивлиги нисбий овоз босими даражаси 2-10 Н / м , бу билан - шкалада 0 га тенг. Ошқозоннинг ҳар бир синфининг турли вакилларининг чегара сезгирлиги - вертикал чизиқлардаги ДАВЛАТ томонидан белгиланган чизиқлар синфни кўрсатади.
г г К исСЮ - е Сгф - Ё. Л!=ГЯ. н 11 Смувозанат органининг ретсепторлари бўлими (вестибуляр аппаратлар).
оЯВ2cднясо*Барча синфлардаги энг катта ўзгаришлар - саҳ умуртқали ҳайвонлар лабиринтнинг пастки қисмида топилган (7-расмга қаранг). Бу эрда Распауд - ҳиссий эпителий ҳужайралари ва тегишли тузилмалар лозҳенй тўпланиши. Шундай қилиб, балиқларда товуш тебранишларини идрок этиш функтсияси юмалоқ халтача лагена свяга эга - бош тебранишини идрок этиш билан боғлиқ.
Амфибияларда янги шаклланишлар ривожланади: папиллалар товушни идрок этишни амалга оширади. Судралиб юрувчиларнинг асосий папилласи ривожланади - лагер бошқаларга қараганда кучлироқ. Юқори судралиб юрувчилар ва қушларда юмалоқ халтачанинг чиқиб кетиши, унда жойлашган Корти органи билан коклеанинг эгри каналини ҳосил қилади. Корти сутемизувчиларда орган ўзининг максимал ривожланишига этади ва юқори вестибуляр минтақадан энг тўлиқ ажратилган (7-расм, Э). Бир вақтнинг ўзида СЛE ривожланиши билан - ички қулоқнинг ҳовой сезувчанлигини оширади - Сутемизувчиларда Стиг максимал даражаси (8-расм).
3.2.Периферик эшитиш тизими
Инсон эшитиш тизимининг периферик қисми ташқи, ўрта ва ички қулоқдан иборат эшитиш органидир (9-расм).
3.2.1.Ташқи қулоқ
Ташқи қулоқ аурикул ва ташқи эшитиш йўли билан ифодаланади. Аурикула тери билан қопланган хафтадан иборат. Тўғридан-тўғри ташқи эшитиш каналига киради. Олдинги ташқи эшитиш гўшти ирқлари - хафтага тушадиган жой трагус. Қулоқ бўлаги аурикулнинг пастки қисми бўлиб, у юмшоқ тўқималардан иборат ва хафтага тушмайди (10-расм).

УшнаяраковинаРис. 9. Схема наружного, среднего и внутреннего уха человека


Катта ёшдаги ташқи эшитиш йўли 2,5-3,0 см узунликка эга.Унинг бошланғич қисми хафтага тушадиган тўқималардан иборат. Оғриқ - ташқи эшитиш гўштининг Шаи (ички) қисми - суяк трубкаси - бош суягининг темпорал суяги қисмидир. Ташқи - нй эшитиш гўшти суякнинг хафтага тушадиган қисмининг бирлашмасида эгилиш ҳосил қилади. Ташқи эшитиш йўли бўйлаб тери билан қопланган, улар ёг ъбезлари ва олтингугурт бўлиб, сиз - парчаланувчи қулоқ муми мумсимон ҳимоя моддаси.
Рис. 10. Ушная раковина человека
Катта ҳажмга қарамай, инсон қулоғининг ташқи тузилиши Қуёшда нисбатан кичик рол ўйнайди - товушни қабул қилиш. Овоз тўлқинларининг йўналишли қабул қилинишини таъминлаш учун ташқи қулоқнинг функтсиялари (ташқарига пинна - нй эшитиш гўшти ва тимпаник внешнаяя томони перепон - ки) камаяди Аурикулалар оғиз бўшлиғи бўлиб, диққатни жамлашга ёрдам беради.

йўналишдаги бўшлиқнинг турли қисмларидан чиқадиган товушлар - НИИ ташқи эшитиш канали, шунингдек, бошнинг орқа томонидан келадиган аудио сигналлари оқимини чеклайди.


Одам 35-175 мс қишлоқ орқали товушни идрок этади - ле у қулоққа қандай келган.
Кам ҳайвонлар, устидан ишлаши билан бошланган Пинна, - ҳимоя функтсиялари. Мисол учун, тимсоҳ сувга чўмилганда "қулоқларини тиқади". Ит "қулоқлари билан ўйнайди", уларни кўтаради ва туширади, тинглашда уларни ён томонларга олиб боради. От, кирпи, кийик, қуён (қулоқлари 60 см дан ортиқ) йўналишни аниқлайди - Ление овози.
Илгари, аурикуллар одамнинг асосий элементи эканлигига ишонишган, чунки улар шикастланишдан ҳимоя қилмайди, шох функтсияси заиф ва одам қулоқларини қимирлата олмайди. Шунга қарамай, аурикулнинг орқасида муҳим функтсиялар, хусусан, фазовий йўналишдаги рол сақланиб қолган. Шундай қилиб, баъзи позитсияларда - с пинна вертикал текисликдаги фарқ аудио манбаи синган. қулоқ Помо индивидуал қисмлари - гают баъзи касалликлар ташхис. Мисол учун, қулоқнинг яллиғланиши пайтида аурикулнинг трагуси оғриқли бўлади.
ИИИ асрда. АД пинна совғалар - табассум шифо майдони , деб топилди . Шундай қилиб, қулоқдаги мохибустион сиятик билан ёрдам берди (сиятик асаб бўйлаб оғриқ). Африкаликлар исполъует - катта тоник кийиш учун қулоқ понксиён ва сирға қўнғироқ - танада ҳаракат ҳидоят. Хитойда улар 7-асрдан бери қўлланилган. АД қулоқ акупунктури. Хитойлик шифокорлар қулоғида тасвирланган па - Cовина тўпланиши асосий фаол чизиқлар турли нуқталардан оп - ганалар (жигар, тизза бўғими, юқори жаг, ва ҳоказо) билан портрет бутун организмни чегаралаш учун Ак - тиве шартлари - қулоқ РА бўлган Тавротда устига бир шартли лойиҳа - Cовина нерв ҳужайралари ҳосилга бор. Расм унинг бошига ўрнатилган инсон эмбрионига ўхшайди. Қулоқдаги фаол нуқталарнинг зичлиги танадагидан 100 баравар юқори бўлган ва акупунктур пайтида 1 мм хатолик даволаш муваффақиятсизликка олиб келиши мумкин. Пинна АC шифо хусусиятлари - ронефроз рефлексоложи (акупунктур, массаж) ишлатилади.
Ташқи СЛE тебранишларининг эн (резонансли) частотаси - қулоқ ўтиши билан тахминан 3 кҲз. Cое бу чора - овоз жадаллиги тежамкор кенгайтириш максимал қўрғошин бор - бу алоҳида частота товушлари қатор. Инсоннинг ташқи қулоғининг резонанс частотасида товушлар интенсивлигини кучайтириши тахминан 10 дБ ни ташкил қилади. Шундай қилиб, оҳангларнинг эшитилишининг минимал чегараси ташқи қулоқнинг акустик тузилмаларининг физиологик роли билан боғлиқ.
Ташқи қулоқнинг қисмлари ҳам ҳимоя қилади. Улар очер - механик ва термал аравачадан няют қулоқ пардаси - ҳаракат, ҳарорат ўзгариши ва атроф-муҳит намлигидан қатъи назар, ҳудудда доимий ҳарорат ва намликни таъминлайди ва шу билан қулоқ пардасининг
еластик хусусиятларининг барқарорлигини сақлаб қолади. Қулоқ мумини ишлаб чиқариш ҳашаротлардан ҳимоя қилади.
3.2.2.Қулоқ пардаси
ташқи эшитиш гўшти тугайди тимпаник қайта - Понcа, ташқи қулоқ ҳаво тебранишларини узатади Б - ўрта қулоқ тем оссиcлес .
Ҳудуди 66-69,5 мм бўлган қулоқ пардаси ташқи ва ўрта қулоқ ўртасидаги чегара ҳисобланади. У ўрта қулоқ бўшлиғига йўналтирилган конуснинг шаклига эга ва ташқи эшитиш каналидан 45 - 50 ° бурчак остида жойлашган. Ташқи эшитиш йўли томондан қулоқ пардаси томонидан - терининг нозик қатлами билан қопланган - эпидермис. Ўрта қулоқнинг ёнидан, у ўрта қулоқнинг бутун бўшлиғи каби шиллиқ қават билан қопланган.
Тимпаник мембрананинг кўп қисми қулоқ каналида чуқур жойлашган суяк труба ичига киритилади ва чўзилган мембрана деб аталади Кичикроқ қисми, антеропостериор, суяк трубаси узилиб қолган жойга бириктирилади - бу бўшашган қисм ёки шрапнел мембранаси. Тимпаник мембрананинг ўрта қисми билан чўзилган - радиал ва думалоқ толали толалардан ажралиб туради, кото - жавдар унга ўзига хос куч беради. Шрапнел мембранасида толали қатлам йўқ.
Ташқи қулоқ пардаси қисмида, верҳнепередней қисмида порлоқ кулранг овал пластинкага ўхшайди, у ўсимтани кўрсатади - бириктириш жойи ҚИСА - болғача билан ишлов берадиган - ўрта қулоқ суяклари. Барнинг марказида - ҳаммом мембранаси тутқичли болға билан бириктирилган. Бу қисми втя - ўрта қулоққа нутая, киндик барабан қайта чақирди - Понcа (11-расм.).
Гуруч. ва. Қулоқ пардасини аниқлаш нуқталари

Download 1,9 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   233




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish