|
to g ‘risida quror i/abul qilinganida, arxitekior "jahonda cny chiroyli stadion" loyihasini toklif qilgan.5
Birinchi olimpiya olovi 192H-vili stadionda yoqilgan, olinipiya olovi estafetasi 1936-yili kiritilgan Oli/npiya qasamyodi tarang holai to'g'risida aniq lasavvurni beradi, uni xalqaro guruhdan barcha ishtirokchilar nomidan aytishadi va shunga qaramasdan. u. ulurni “bizning mamlukatimiz sharqfi uchun vu sportning shonshuhrati uchun" musohaqalashishga rnajbur qiladi. Milliy jihati laqdirla\h marosimmi varatilishi, milliy bayroqlarni ko'larilishi, daviat madhiyalarini ijro ctilishi va ochilish marosimida milliy lerma jamoalar tarkibida tantanali yurish bilan yuzaga kelgan. Buynal- mihdchilikka nishatan impu/s yangi mamlakatlarni uzluksiz to 'phishga olib kcldi, shu hilan birga, inilliv raqobat va siyosiy jihaldan tarang bo ‘Igan munosabailar ayrim mamlakatlarni chiqarib yuhorilishi mumkinligini anglatadi
Kommunistik Rossiya 1920-yilgi O'ymlarga taklif qilinmagun. Birinchi jahon urushi uchun mcts 'ul bo 'lgan mamlakatlarga mas 'uliyat yuklaiilgan va ular ishtirok etishdan chetlalilgan va shu tujayli, Gemtaniya, Avstriya, Bolgariya, Vengriya va Turkiya mamlukatlarining sportchi/ari kuzatuvchilar xtulusiga o 'lkazilgan. Germaniya 1928-yilga qadar readmissirlanmagan
Oyinlar 1932-yilgi Los-Aruijlesdagi o'yinlarda ishtirok etyan mamlakatlarning kamayishiga qaramosdan. urushlar oralig'idagt davrda ortishtda davom elgan. Urushdan keyingi yillardagi Yevropadagi davr, Birinchi jahon urushi g 'olihlari (omonu/an anxalga oshirilgan yomon o 'yhmgan tartibga solish, fashizmni yuzaga kelishi va sho'rolar kommunizmini o'rnatilishi hihm bog'liq hohla. siyosiy nostubillik hihm tuvsifianudi. Veymar respublikasini parchalagan, boshqarib bo'hnaydigan inflatsiyadan, Nyu-YorkJ'ond birjasida 1929- yili qimmalli qog'ozlaming kursitti halokatli pasayih ketishidan lo 1930-yillardagi Depressiyagacha kelib chiqqan mohyaviy inqirozhir nostabillikning ortishiga ko'maktashgan. Axloq sohasida ijtimoiy revolutsiya sodir bo'ldi, zodagonlarga kamroq darajadagi hurmat bilan munosabat paydo bo 'ldi va ayollaming emansipatstyast tezhishdi.
Jolin Homc, ,,n‘
New York 2012 - 113 p.
iishbu davrda Olimpiya harakuli hozirgi vaqlgacha . hchilarning sport harakatini cng ahamiyatli ho 'lgun muammosi bilan to 'qnashdi vu uning obro'siga birinchi nurrta 1936-yili dog' tushirildi Berlin 1936-yil: «Fashistlar o'yinluri». Millatchilik Oiimpiya marosimlariga kiritilib ho'lgan bo'lsada. 1936-yilgi O'yinlar ‘‘natsisllar Olimpiya o'yinlari" sifalida nom olih, millty hokimiyatni yangi dramatik darajagacha dolzarblashtirgan. s
1936-vilgi o'ymlar olimpiya harakatining baynalmilallikka tinchlikka intilishi milliy hokimiyatnini va u hilan hog 'liq ho 'lgan realliklarga qarshi turishga mqjbur bn'lgan. Nutsistlarni liokimivat tcppasiga kelishi, nemis yahudiylariga bo'lgan munosabat tufayli, butun dunyoda ortib borayotgan xavotirlik paytida sodir bo 'lgan. Xart-Dcyvis (1986) ning ta'kidlashicha. o'yinlar paytida Germaniya, to'g'ri jamiyat ekanligi to'g'risida jikr uyg'otishga uringan, lekin 1933-yildan buyon harpo qilingan konsenlratsion lagerlar to ‘g ‘risida AQSH va Buyuk Britaniyaning elchilari o'z hukumutlariga alohida muhim bo'lgun axborot jo natayotganliklari lo'g'risida harchaga ma'lum edi vu bu, yetarlicha jiddiy quhul qilinmagan. Bu, umumiy tarzda, 1933-yildan hushlah yahudiylarni (ashkillashtirilgan sportdan sekin-asta chiqarib yuborilgan usullarni ko 'rsatgun. Xalqaro Olimpiyu Qo 'mitasi buntlay hodisalami bo 'lmasligiga va 'da olishga uringan va nemislar olimpiya tamoyillahga rioya qilishlarim, lekin antisemistcha sport siyosutini to 'liq o 'zgartirish niyatida emasliklarini aytishgan Berlin o ‘yinlari, avrim paytlarda tu 'kidlanishicha, oddiygina targ'ibot plajormasi sifatida qo'llimilgan, haqiqatda esa, natsistlar hokimiyali o'yinlar paytida. ular amalga oshirayotgan mafkuraviy g'oyaning haqiqty xaraktcrini niqoblash uchun harcha vositalardan foydalanishgan.
Buriga qaramasdan. huyuk nemis miUatining qudraiini ko 'klarga ko tarish bo 'yicha unmmiy xohish, olimpiya olovi estafetadni kiritilishi bilan o ‘yinlarning taqdim etilishini o 'zgartirgun. Berlindagi Ohniprya o ‘yinlarining iashkilolchisi Karl Diyemni qadimgi Gretsiyaga akademik qiziqishi lio'lgan va doriylar arxitekturasirU yaxshi ko'rgan Gitlerdan qo'llab-quvvallcmishga erishgan. Olimpiya
J‘>hn Ilornc, ('ranv Whanncl 1/ndcri.i.indinp Ihc Olvnipies T»vlor-l i.mcis (iroup Iondon- Yort, 20)2.. 113,,
*>/. )
olovi eslafelasi qadimgi yunonlar ildiziga qaytish sifatida I afsonalashlirilgan SJ
Qadimgi yunonlar haqiqatan ham estufetu yugurishining I bosqichlarini o'tkazishgan ho'lih, unda. ular mash'alalar ko'tarib yurishgan. lekin buni, ular Olimpiya o'yinlari munosabati tufayli amalga oshirishganligi to'g'risida da/olat yo'q. Diyem. qadimgi idishlardagi rasmlarda kelib chiqqun holda. eslafetam laklif qilgun Gider, IJchinchi reyx Olimpmuiagi joriy arxeologik qazishlarga homiylik qilishi kerakligiga ishongan. Kuberlen g'oyani qo llab- quwatlagun. chunki bu, qadimgi va zamonaviy o'yinlar o'rtasidagi uloqani qununlashlirishga yordam berishi nnmtkin edi. biemis quroltari ta 'minotini amalga oshirgan Krupp mash alalami yaratgan va yetkazib bergan. Natsistlar madhiyasi «Xorst Vessel'» olov yondirilgan paytda, qadimgi Olimpiyada ijro etilgan.
1936-yilda Olimpiyada olovini yondirish marosimida Kuhertenning "kulgili uzun" nutqi qo'yib eshittirilgan. Kubertenni nafsistlar sovg ‘a-salom berganidan keyin qo 'rqitishgun. deb taxmin qiladi. Qariyotgan Kuberten o'zining oxirgi xabarida "ulkan o'yinlami" maqtagan, uning ta'kidlashicha, ular Olimpiya idealiga juda yaxshi xizmat qiladi O'yinlar texnika darujasida katta muvuffuqiyatgu ega bo'lsada, u, o'zining tinch buynalmilalhkku intdishi bo 'lgan olimprya hurakuli uchun faxrlanish momenti bo 'lmagan. Olintpiya o 'yinlari, bu vaqlga kelib, soddalashiirilgan va siklik marosim sifatida o'malilgan bo'lib, ularni bekor qilinishi, jahondagi konflikt diplomatik munosabatlarni dramatik uzilishigi olib kelganligini helgilagan. Tokioda 1940-yili o'tkazilLshi va 1944-yili Xelsinkida o'tkazilishi belgilangan Olimpiya o'yinlari o 'tkazi/magan. ,‘60
Do'stlaringiz bilan baham: |
