2.Hisob qismi
XULOSA
Xulosa qilib aytganda, Termometming sezgir elementlarini tayyorlash uchun platina va mis metallaridan foydalaniladi. Platinadan tayyorlangan termometrlar -200°C dan +1100°C gacha, misdan tayyorlanganlari esa -50°C dan +200°C gacha chegarada temperaturalarni o'lchaydi.
Fan va texnikada —269° dan Q1063° gacha trani oʻlchashda gazli T. qoʻllaniladi. Bunda temperatura gazning hajmi yoki bosimi oʻzgarishi orqali aniqlanadi. Sanoatda —60° dan Q550° gacha trani oʻlchashda koʻpincha manometrik T.dan foydalaniladi. Bu T. gaz (azot), but (xlorli etil) yoki suyuqlik (simob) bilan toʻldirilgan ballon hamda kapillyar va prujinali manometrdan iborat germetik tizimdan iborat. Temperatura oʻzgarishi bilan tizimdagi bosim oʻzgaradi, prujina deformatsiyalanadi, natijada mil shkala boʻylab harakatlanadi. Elektr qarshiligining traga bogʻliqligiga asoslangan qarshilik T.lari va termoelektr yurituvchi kuchning traga bogʻlikdigiga asoslangan termoparalar ham fan va texnikada keng qoʻllaniladi. Bunday Tlar yordamida —200° dan Q500° gacha trani oʻlchash mumkin.
Foydalanilgan adabiyotlar.
1. N.R.Yusupbekov, B.I.Muhamedov, Sh.M. G‘ulomov. Texnologik jarayonlarni boshqarish sistemalari: Texnika oliy o‘quv yurtlari uchun darslik, - T.:
“O‘qituvchi”, 1997, 704 b.
2. N.R.Yusupbekov, X.Z.Igamberdiev, A. Malikov. Texnologi jarayonlarni
avtomatlashtirish asoslari, T.: ToshDTU, 2007,-237 b.
3. A.A.Artikov, A.K.Musaev, I.I.Yunusov Texnologik jarayonlarni boshqarish
tizimi: O‘quv qo‘llanma, T.: TKTI, 2002y.
4. I.A. Karimov. Barkamol avlod – O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori T.:
“Sharq”, 1997, 63 b.
5. Raximdjanov R.T., Shoyunusov Sh.Sh., Alimov X.A. Issiqlik texnika o’lchovlari. O’quv qo’llanma. T., TDTU, 2003 (16-31).
6. Zohidov R.A., Koroli M.A., Taktaeva L.N., Raximdjanov R.T. O’quv qo’llanma. T., TDTU, 2008 (17-26).
7. Ivanova G.M., Kuznesov N.D., Chistyakov V.S. Teplotexnicheskie izmereniya i priborы. Uchebnik dlya vuzov. M.: MEI, 2005 (34-59).
8. Preobrajenskiy V.P. Teplotexnicheskie izmereniya i priborы. M.: Energiya, 1978 (56-86).
9. G.M.Ivanov, N.D.Kuznesov, V.S.Chistyakov. Teplotexnicheskie izmereniya i priborы. M: Energoatomizdat. 1984.
6. V.S.Chistyakov. kratkiy spravochnik po teplotexnicheskim izmereniyam. – M: Energoatomizdat. 1990.
11. N.D.Kuznesov V.S.Chistyakov. Sbornik zadach i voprosov po teplotexnicheskim izmereniyam i priboram. . –M: Energoatomizdat. 1986.
12. Golsman V.A. Priborы kontrolya i sredstv avtomatizatsii teplovыx protsessov. M.: Vыsshaya shkola. 1980.
13. SHoyunusov Sh.SH. Issiqlik texnika o’lchovlari fanidan ma’ruza matnlari. ToshDTU. 2000.
14. Raximdjanov R.T., Shoyunusov Sh.Sh., Alimov X.A. Teplotexnicheskie izmereniya. Uchebnoe posobie dlya bakalavrov obuchayushixsya po napravleniyu «Teploenergetika» TashGTU 2002.
Do'stlaringiz bilan baham: |