Kurs ishi bajardi: Tuxtayev Sh Tekshirdi: Halimov I

1-topshiriq. Yer ostida ishqorlash texnoligiyasining parametrlarni hisoblash
natijalari.

k – empirik formula bilan belgilanadigan tajriba koeffitsiyenti.

k = 2,17 + 0,0164 H0=2.416

• 
  – quduqdagi suv sathidan past bo’lgan qorishtirgichning suv ostiga tushish chuqurligi , м;
  

H  ₁^_^Н_⁰  22.5m
Mahsuldor eritmaning 1 m3 ko’tarilishi uchun talab etiladigan atmosfera bosimida havoning miqdiri.

V 	2,416x15			 0.205m^3
	23lg^	22.5 10	
			
		10
			

Mahsuldor eritmada metall kontsentratsiyasi

C 	Е Р d		0.6 * 2000*1.2	 0.001
ср	f M  F		0.5*8* 2.7 *125000

Jarayonni bajarish vaqtida so’rib oluvchi quduqlarning umumiy debiti

Q 

M е



200

 91.324

t

Э

CсрТ 0.006* 365

sutka

So’rib oluvchi quduqlarning debiti

q  MbV  8 * 5 * 8  320

t

sutka

Bir vaqtning o’zida ishlaydigan so’rib oluvchi quduqlar soni

N 

QЭ



547.95

 2

q

320

Bitta so’rib oluvchi quduqqa to’g’ri

keladigan

maydonni ishlab chiqarish

davomiyligi:

Varaq
5321100 Kurs ishi

O’zg.. Varaq № hujjat Imzo Sana

t

0



fMF0



0.5 * 2.7 * 8 *175

 4.92sutka

dq

1.2 * 320

So’rib oluvchi quduqlarda mahsuldor eritmalarning chiqish vaqti

t



Mnlb



8 * 0.4 *12 * 5

 0.6sutka

H

q

320

Samarasiz eritmalarning umumiy debiti

Q



Qэtн



91.324* 0.6

 11.137

t

н

^tо

4.92

sutka

Alohida quvurlar orqali

samarasiz eritmalarni yuborishda eritmadagi metallar

kontsentratsiyasining o’rtacha qiymatini aniqlash:

^Qэ^Сср

91.324* 0.006

С 



 0.0068

Q  Q 

91.324 11.137

э

н

Tog’-rudalar massasi bilan kimyoviy reaksiyasi va samarador qatlamni to’ldirish uchun erituvchining xarajatlari.

			Р р 	ЕР	Qэ  Qн С р  Ск Т
				М e
Р р 	0.6 * 2000		* 91.324 11.137* 0.006  0.002* 365  234.146m^3
	200

XULOSA
Yer ostida foydali komponentni ishqorlash samaradorligi qatlamga yuborilayotgan kimyoviy reagent tarkibidagi sulfat kislota konsentratsiyasiga, qatlamning g’ovaklik darajasiga, qatlamdagi jinslarning filtratsiya koeffitsiyentiga, yuboruvchi va so’rib oluvhi quduqlar orasidagi masofaga va boshqa ko’rsatkichlarga bo’liqdir.
Eritma tarkibidagi metall konsentratsiyasi yetarli darajad bo’lgach yer yuzasiga elektron nasos yordamida so’rib olinadi. So’rib olingan maxsuldor eritma maxsus hovuzga tashlanadi va birlamchi tindirish jarayonidan o’tkaziladi. Tindirilgan eritma sorbsiya jarayoniga jo’natiladi. Sorbsiya jarayonida maxsuldor eritma tarkibidagi uran maxsus qatronlarga yuttiriladi. Bu jarayon ЛСУ qurulmasida amalga oshiriladi. Bu jarayon qazib olinayotgan maydonning ya’ni konning o’zida amalga oshiriladi.


Varaq
5321100 Kurs ishi

O’zg.. Varaq № hujjat Imzo Sana

Ko’mirni yer osti gazlantirishning asosiy parametrlarini hisoblash metodikasi .
Ko’mirni yer osti gazlantirish usulining mohiyati ko’mirning yotishi joyida yonuvchi gazga aytlantirishdan iborat.
Ko’mirni yer osti gazlantirish usulining asosiy bosqichlari: yer yuzasidan quduqning ko’mir qatlamigacha burg’ilash; ushbu quduqlarni ko’mir qatlamlaridan o’tadigan
kanallar orqali ulash; ayrim quduqlarga havo yoki bug’ -kislorodli havo yuborish; boshqa quduqlardan gazni olish.
Ko’mirni yer osti gazlantirish jarayonida asosiy parametr gazlantirish jarayonining intensivligi hisoblanadi.
Gazlangan ko’mirning boshlang’ich tarkibi haqida ma’lumot yo’q bo’lganda quruq havoning solishtirma nazariy miqdori, ya’ni ko’mirni to’liq yoqish uchun yonish blokiga yetkazib beriladigan suv bug’isiz quyidagi formula orqali aniqlanadi:

V 0	 a	0,001Q ^r  25,1W ^r
		i	t
СВ		4186			, нм3 / кг,

Q_ir - ko’mir ishchi massasining yonish pastki issiqligi, Dj/kg; W_t r - ko’mir ishchi massasining namligi, %; a - ko’mir naviga bog’liq tajriba koeffotsiyentlari; a = 1,08  1,11 qiymat oralig’ida qabul qilinadi.

Ortiqcha havo koeffitsiyentini aniqlaymiz:

		21 x O2				21				
  1										
		2100								
				 21 O2  0,5CO  0,5H 2 1,5H 2 S   2CH 4  3C2 H 4						
х' –2-19,9 qiymat oralig’idagi ko’mir turiga qarab aniqlanadigan									tajriba
koeffitsiyenti ; O2 - quruq gazda O2 hajmida						ko’mirning	yer osti gazlanishining		(ПГУ)
tarkibi, %; СО' –	СО bilan bir xil, %; CH  -					СН4 bilan	bir xil, %; H  - Н2 bilan bir xil,
				4				2

%; C₂ H₄ - С2Н4 bilan bir xil, %; H₂ S - Н2S bilan bir xil, %.

Yer osti gaz generatorida gazning oqimi hisobga olingan koeffitsiyent:
^K у ^{ 1 } ₁₀₀^Uу
U у - gaz oqimi,%.


Varaq
5321100 Kurs ishi

O’zg.. Varaq № hujjat Imzo Sana

Ko’mirning

yer osti gazlanishida

(ПГУ)

gazlangan ko’mirdan haqiqiy quruq

gazning chiqishi:



0



^VСГ

 VСВ   0,01х  0,21К у , кг.

Gazlantirish

jarayoning kimyoviy foydali harakat koeffitsiyenti

 

^QНГ ^VСГ

,

Q ^r

i

Q

- gazlantirishda

gazni yoqish issiqligi, dj/m3,

НГ

Ko’mir qatlamining

gazlanish tezligi

I 



, т/ч,

0,506 ^^0,19 m0,702  0,659

• 
  - gazlash zonalariga mutloq suvning kirishi, м3/s; m – ko’mir qatlamining qalinligi, м.
  

Quyidagi shartlar bo’yicha ko’mir qatlamining gazlanish zichligini hisoblash uchun dastlabki ma’lumotlar:

1) Ko’mir ishchi massasining yonish pastki issiqligi: Q r = 28900000 dj/kg;
		i
2) ko’mir ishchi massasining namligi	W r =8%;
		t
3) mahsulotda yonuvchi gaz tarkibi:	O	- 0,20 %; СО' – 9,06 %;	H 	-14,45%;	H	S
	2		2		2

• 
  0,07%; ^CH4^ - 2,72%; ^C2 ^H4^ - 1,02%;
  

4. 
   gaz oqimi U _у =6,9 %;
   

4. 
   gazlantirishda gazning yonish issiqligi Q_НГ =4190000 Дж/м³;
   

4. 
   gazlash zonalariga mutloq suvning kirishi  =5 м3/ч;
   

4. 
   qatlamning qalinligi m = 2,0 м.