Курашиш дарслик “Akademiya” Тошкент – 2022

тўққизинчидан
, коррупцияга қарши курашиш соҳасида хорижий 
давлатлар ва халқаро ташкилотлар билан самарали ҳамкорлик ишлари 
олиб борилмоқда. Шунингдек, коррупцияга қарши курашиш соҳасида 
меъёрий ва ташкилий-амалий базани такомиллаштириш жараёнига 
халқаро ташкилотлар (БМТ НЖҚКБ, БМТТД, ИҲТТ, ЕХҲТ, ШҲТ, ЕОГ ва 
бошқалар) жалб қилинмоқда.
Таъкидлаш жоизки, юқорида қайд этилган ишлар қисқа вақт ичида 
амалга оширилиб, ўзининг ижобий натижасини бера бошлади. Жамиятда 
коррупцияни йўқотиш мумкин эканлигига ишонч пайдо бўлди. Галдаги 
вазифа эса, ушбу ишларни изчил давом эттириш ва давлат органлари ва 
кенг жамоатчиликни коррупцияга қарши курашга фаол жалб этиш зарур.
Назорат саволлари
1. Коррупцияга қарши курашиш соҳасидаги давлат сиёсати деганда 
нимани тушунасиз?
2. Жамиятда коррупциянинг қандай кўринишлари мавжуд?
3. Коррупцияга қарши курашиш соҳасидаги давлат сиёсатининг 
мақсади нимадан иборат? 
4. Коррупцияга қарши курашишда аҳолининг ҳуқуқий онги ва 
ҳуқуқий маданиятини юксалтиришнинг ўрнини тушунтириб беринг.
5. Давлат ва жамият ҳаётининг барча соҳаларида коррупциянинг 
олдини олиш қайси йўналишларда амалга оширилади? 
6. Коррупцияга оид ҳуқуқбузарликларни ўз вақтида аниқлаш ва 
уларга чек қўйиш деганда нимани тушунасиз?
7. Коррупциянинг оқибатларини, унга имкон берувчи сабаблар ва 
шарт-шароитларни бартараф этиш қандай мақсадда амалга оширилади?
8. Қарши курашиш йўналишида қандай превентив чоралар амалга 
оширилди? 

---

102
VI БОБ. КОРРУПЦИЯГА ҚАРШИ КУРАШИШ БЎЙИЧА ФАОЛИЯТНИ 
АМАЛГА ОШИРУВЧИ ВА УНДА ИШТИРОК ЭТУВЧИ ОРГАНЛАР 
ҲАМДА ТАШКИЛОТЛАР
6.1. Коррупцияга қарши курашиш бўйича фаолиятни бевосита амалга 
оширувчи давлат органлари тизими
Мамлакатимизда коррупцияга қарши курашиш бўйича фаолиятни 
амалга оширувчи ва унда иштирок этувчи органлар ҳамда ташкилотлар 
фаолияти Ўзбекистон Республикасининг “Коррупцияга қарши курашиш 
тўғрисида”ги Sонуни ҳамда хар бир орган фаолиятини тартибга солувчи 
қонунчилик ҳужжатлари билан тартибга солинади. 
Жумладан, “Коррупцияга қарши курашиш тўғрисида”ги Қонуннинг 
2-боби бевосита коррупцияга қарши курашиш бўйича фаолиятни амалга 
оширувчи ва унда иштирок этувчи органлар ҳамда ташкилотлар фаолия
-
тини тартибга солишга қаратилган умумий қоидаларни белгилайди. 
Ўзбекистон Республикасида коррупцияга қарши курашиш фаолияти
-
ни амалга оширувчи давлат органларини иккита асосий тоифага тасниф
-
лаш мумкин:
Коррупцияга қарши курашиш бўйича фаолиятни бевосита амалга 
оширувчи давлат органлари тоифасига: Ўзбекистон Республикаси 
Коррупцияга қарши курашиш агентлиги, Бош прокуратура, Давлат 
хавфсизлик хизмати, Ички ишлар вазирлиги, Адлия вазирлиги ҳамда 
Бош прокуратура ҳузуридаги Иқтисодий жиноятларга қарши курашиш 
департаменти киради. 
БМТнинг Коррупцияга қарши конвенциясининг 6-моддасига бино
-
ан, ҳар бир иштирокчи давлат ўз ҳуқуқий тизимларининг асосий тамо-
йилларига мувофиқ, қуйида кўрсатилган чоралар ёрдамида, коррупци
-
янинг олдини олиш ишларини амалга оширадиган орган ёки, тегишли 
ҳолатларда, органлар мавжуд бўлишини таъминлайди. Мазкур орган 
коррупцияга қарши сиёсатни олиб бориш, бундай сиёсат олиб борили
-
шини назорат қилиш ва мувофиқлаштириш ҳамда коррупциянинг олди
-
ни олиш масалалари бўйича билимларни кенгайтириш ва тарқатишга 
масъул. 
Давлат мазкур орган ёки органларга, улар ҳар қандай номақбул 
таъсирдан холи шароитларда ўз вазифаларини самарали бажаришлари 
мумкин бўлиши учун, ўз ҳуқуқий тизимларининг асосий тамойилларига 

---

103
мувофиқ, зарурий мустақилликни таъминлайди. Уларга юклатилган функ
-
цияларни бажариш учун талаб этилиши мумкин бўлган керакли моддий 
ресурслар ва мутахассис ходимларни таъминлаш лозим.