Курашиш дарслик “Akademiya” Тошкент – 2022

КОРРУПЦИЯГА ҚАРШИ МУҲИМ ЧОРА-ТАДБИРЛАР
Солиқ тизимини янада такомиллаштириш, иқтисодиётда хуфиёна 
айланмани қисқартириш мақсадида, солиқ маъмуриятчилигини тако-
миллаштириш стратегияси ва янги таҳрирдаги Солиқ кодекси қабул 
қилинди.
2019 йилда бюджет маълумотларининг очиқлигини янада оши
-
риш мақсадида бюджет маблағларининг шаклланиши ва сарфланиши 
устидан парламент ҳамда жамоатчилик назоратини ўрнатишнинг янги 
Очиқлик ва ҳисобдорлик
"Ҳалоллик вакцинаси" тамойили асосидаги таълим
Бюрократик тўсиқларни бартараф
этиш
Манфаатлар тўқнашувининг олдини олиш
Самарали ички назорат тизими
Самарали ижтимоий ҳимоя
Давлат хизматлари кўрсатишни рақамлаштириш
Коррупцияга қарши экспертиза

---

96
тартиби белгиланди. Унга кўра, Давлат бюджетини қонун тариқасида 
қабул қилиш амалиёти жорий қилинди.
Бюджет харажатларини тартибга солиш бўйича жамоатчилик на
-
зоратини амалга ошириш, бюджет қонунчилигининг бузилиши факт
-
лари тўғрисида хабардор қилиш ва бюджет жараёнини такомиллаш
-
тириш юзасидан таклифлар киритиш тартиб-таомилини ташкил этиш 
мақсадида, 
“Оpenbudget” – “Очиқ бюджет”
портали ишга туширилди.
Шунингдек, сўнгги йилларда рақамли ва онлайн технологиялар-
нинг кенг қўлланилиши давлат органларининг жамият олдидаги ҳисоб-
дорлигини оширди. Ер участкалари ва давлат активларини, шунингдек, 
автотранспорт воситалари учун давлат рақам белгиларини онлайн 
аукционда сотиш тизими йўлга қўйилди ҳамда доимий равишда тако
-
миллаштириб борилмоқда.
Давлат харидлари тўғрисидаги маълумотлар d.xarid.uz сайтига жой
-
лаштириб борилмоқда. Очиқ маълумотлар портали (data.gov.uz), юридик 
шахслар ва тадбиркорлик субъектларининг ҳисобга қўйилган маълу
-
мотлари базаси (www.my.gov.uz) ва бошқа платформалар бугунги кунда 
коррупцияга қарши курашиш ва унинг олдини олишнинг энг самарали 
инструментлари бўлган очиқлик ва шаффофлик ҳамда жамоатчилик 
назорати принципини таъминлашда муҳим аҳамият касб этмоқда.
Давлат бошқаруви ва хўжалик органларида коррупцияга қарши ку
-
рашиш бўйича самарали ички назорат (“комплаенс-назорат”) тизимини 
жорий қилиш ишлари бошланди.
Коррупцияга қарши “комплаенс-назорат” тизими жорий этилгандан 
кейин корхона-ташкилотларда ижобий натижалар қўлга киритилди. Ху
-
сусан, 2021 йил давомида кимёсаноат соҳасида 9 млрд. сўм камомад 
борлиги аниқланди ҳамда 53,4 млрд. сўм харажатларнинг иқтисод 
қилинишига эришилди. Шунингдек, соғлиқни сақлаш тизимида 58 млрд. 
сўм молиявий хато ва камчиликлар аниқланди, 22 млрд. сўм бюджет 
маблағларининг мақсадсиз сарфланишининг олди олинди. Халқ таълими 
тизимида 214 нафар мансабдор шахсларга нисбатан интизомий жазо 
чоралари қўлланилди, 34 нафар ходим лавозимидан озод этилди.
2019 йил 27 майдаги Ўзбекистон Республикаси Президентининг 
“Ўзбекистон Республикасида
 
коррупцияга қарши курашиш тизимини 
янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Фармонида
55
устав жамғармасида давлат улуши бўлган ташкилотларда коррупцияга 
55
Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси, 29.05.2019 й., 
06/19/5729/3199-сон, 20.07.2019 й., 06/19/5769/3450-сон.

---

97
қарши курашиш “комплаенс назорат” (compliance control) тизимини жо
-
рий этиш, унинг самарадорлигини мониторинг қилиш ва коррупцияга 
қарши курашиш тегишли коррупцион стандарти (ISО 37001)га мувофиқ 
сертификатлаштириш тартибини ўрнатиш вазифаси белгиланган бўлиб, 
ҳозирда мазкур йўналишда ишлар амалга оширилмоқда;