Kurash с (105 R) Pechatga p65

1-topshiriq. 
Juftliklar bir-birlarini ushlashib olib oldinga, orqaga
va yon tomonlarga siljitish hamda raqibini o‘ziga tortish, turli
tomonga siltash bilan qo‘l va gavdani harakatlantirish hisobiga
muvozanatdan chiqarishga harakat qilishadi. Raqibi muvozanatni
yo‘qotganda o‘rtog‘i uning kiyimidan tutib qoladi. Trener takroriy
ravishda ushlash usullarini ko‘rsatadi. Mashq 3 daqiqa davomida
bajariladi.
Metodik ko‘rsatmalar.
Ushlash usullarini xilma-xillashtirish va sherigini muvozanat-
dan chiqarish uchun anchagina qulay bo‘lgan usulni tanlash kerak.

---

64
Shoshilmaslik, siljitayotib keyingi harakat uchun qulay pay-
tni sezish zarur.
2-topshiriq.
Juft-juft bo‘lib siljitish va muvozanatdan chiqa-
rish usullarini takomillashtirish. Mashq 3 daqiqa davomida ba-
jariladi.
Trener har bir juftlikka va yakka o‘quvchiga metodik ko‘rsat-
malar beradi va shunday metodik usul bilan sheriklarini 3-5
marta almashtiradi. Ba’zan u kuchli o‘quvchini kuchlisi bilan,
ancha bo‘sh va yengil o‘quvchini o‘ziga o‘xshagan o‘quvchi bilan
sherik qilib qo‘yadi.
3-topshiriq. 
Siljib yurish va sherigini muvozanatdan chiqa-
rishga harakat qilish, lekin qo‘shimcha ravishda usullarni qadam
tashlash, burilish yoki gavdani engashtirish bilan sinab ko‘rish.
Trener biror o‘quvchi bilan usullarni ko‘rsatadi, so‘ngra
shug‘ullanuvchilar ushlashni mustaqil ravishda 3 daqiqa davo-
mida bajaradilar.
Metodik ko‘rsatmalar.
Sherigini o‘ngga-chapga, o‘ngga-orqaga, oldinga-o‘ngga
va hokazo tomonlarga engashtirish.
Chap oyoq bilan oldinga bir qadam tashlash, o‘ng oyoqni
sherigining chap oyog‘i yoniga keltirish va gavda og‘irligini o‘ngga
o‘tkazish; gavdani engashtirish hisobiga sherigini bir tomonga
og‘dirish.
Sherigi oyog‘i yoniga va undan o‘tkazib qadam tashlash.
Mashqni bajarish davomida sheriklar almashtiriladi. Yangi
sherik bilan 3 daqiqa mashq qilinadi.
4-topshiriq. 
Qo‘llarni harakatlantirib siljib hiyla ishlatish,
payt poylab sherigini ushlab olish. Turli tomonga va aylana
bo‘ylab siljib yurish, avval o‘rganilgan usul bilan sherigini mu-
vozanatdan chiqarishga harakat qilish. Bunday urinishlarni 3-
5 marta takrorlash.
Sherigining qarshilik ko‘rsatishiga, ushlashdan qutilishga
va o‘zi ham faol harakat qilishga ruxsat beriladi.
Topshiriq mustaqil ravishda 3 daqiqa bajariladi. Har bir
juftlikka va har bir bolaga alohida metodik ko‘rsatmalar beri-
ladi hamda keyinchalik trener ularning harakatini baholaydi.
Topshiriq bajarish davomida sheriklar almashinadi. O‘zaro
bog‘langan tayyorlovchi harakatlar, turli holatda turib siljish,

---

65
xilma-xil ushlash va sherigini muvozanatdan chiqarish usullari
ham shu yo‘nalishda o‘tkaziladi.
Harakatlarni sherigini almashtirib bajarishdan iborat me-
todik usul aslida trenerovkaning aylanma metodidir. Milliy kurash-
da bu metod harakatlarni 3-5-10 sherigini almashtirib tako-
millashtirishga hamda sportchilarga gavda to‘zilishi, psixik holati,
temperamenti va hokazolari bo‘yicha turli xil bo‘lgan sheriklar
bilan mashq qilib, texnik-taktik harakatlarini his qilishga im-
kon beradi.