Konstruksiyalar

183. Ideal sharnir nima?
g)
v)
b)
a)
d)
e)
89-rasm. * payvand choklari.
Ushbu sharnir birikuvchi elementlarning o‘zaro burilishi-
ga to‘sqinlik qilmaydi, ya’ni sharnirga tiralayotgan kesimlarda 
eguvchi moment hosil bo‘lmaydi (89-a rasm). Amalda bunday 
sharnir hosil qilib bo‘lmaydi, hatto moylangan bo‘lsa ham unda 
kichik miqdorda ishqalanish kuchi mavjud bo‘lib, o‘zaro buri-
lishiga to‘sqinlik qiladi. Demak, kichik bo‘lsada moment hosil 
bo‘ladi. Ideal sharnirga yaqin bo‘lgan sharnirlar ko‘priklar-
ning tayanchlarida (89-b rasm) va boshqa ayrim katta oraliq-

---

138
li tomyopma konstruksiyalarida qo‘llaniladi. Ular juda qimmat 
bo‘lganligi uchun ommaviy ravishda qo‘llaniladigan konstruk-
siyalarda oddiyroq yechimlar qabul qilinadi (184-savolga qa-
ralsin).