Конспект 5340600«Финанслар», 5340900«Бухгалтериялық есап ҳәм аудит»

Қайталанбас затларды еки түрге бөлиў мүмкин: ислеп шығарыў ресурслары ҳәм олар тийкарында ислеп шығарылатуғын тутыныў затлар.
Егер зат қайталанбас болатуғын болса, ол ҳалда шекленген затларды қандай етип экономикалық субъектлар ортасында рационал бөлистириўди әмелге асырыў машқаласы - бул орайлық экономикалық машқала есапланады. Бул машқаланы шешиў ушын ҳәр қандай жәмийет төмендеги үш экономикалық сораўға жуўап бериўи керек:
Не ислеп шығарыў керек?
Қандай ислеп шығарыў керек?
Кимге ислеп шығарыў керек?
Базар - бул сатыўшылар ҳәм қарыйдарлар ортасындағы өним сатыў ҳәм сатып алыў бойынша еркин қатнасықлар системасы болып табылады.
Альтернатив қәрежетлер - ресурслардан ең нәтийжели пайдаланыўдан бас тартыў нәтийжесинде жоғалтылган имканиятлар менен байланыслы қәрежетлер. Альтернатив қәрежетлер - экономикалық таңлаў нәтийжесинде ең жақсы альтернатив варианттан алынатуғын пайдадан бас тартыўды сәўлелендириўши қәрежетлер болып табылады.
2-тема. Экономикалық базис түсиниклер (2 саат)

1. Экономикалық мүтәж ҳәм экономикалық затлар мазмуны ҳәм әҳмийети.

2. 
   Ислеп шығарыў имканиятлары ҳәм олардан пайдаланыў.
   
3. 
   Позитив ҳәм норматив анализи.
   
4. 
   Товарлар ағымы модели. Киши шеңберли айланыў.
   

Экономикалық мүтәж - шахсты, кәрхананы яки жәмийетти хызмет көрсетиўди ҳәм раўажланыўын тәмийинлеп турыў ушын зарур болған материаллық ресурслар.
Бир-бириниң орнын басыўшы затлар - бул бирдей мүтәжди қанаатландырыўшы затлар болып табылады. Мәселен, шахстың гөш өнимине болған мүтәжин мал гөши, қой гөши яки таўық гөши менен қанаатландырыў мүмкин. Әдетте, бир-бирин басыўшы товарлардан бири баҳаның асыўы, басқасына болған талапты асыўына алып келеди.
Өз-ара бир – бирин толтырыўшы затлар – бул шахсты яки ислеп шығарыў мүтәжин копмлектлерде қанаатланатуғын затлар. Толтырыўшы затлардан бирине талап асса, қалғанларына да талап асады.