Konferensiyasi

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G‟OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 6-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
org
167 
Biologiyani oʻqitishda foydalaniladigan faol metodlar guruhiga oʻqitishning 
muammoli-izlanish metodlari, mantiqiy metodlar, mustaqil ishlash metodlari, 
oʻquvchilar faoliyatini ragʻbatlantirish va asoslash metodlari, nazorat va oʻz-oʻzini 
nazorat qilish metodlari kiradi.
Faol metodlar muammoli vaziyatlarni vujudga keltirib, oʻquvchilarning kichik 
guruhlarida hamkorlikda ishlab, muammoni hal etish, murakkab savollarga javob 
topish jarayonida alohida ob‘ekt, hodisa va qonunlarni tahlil qilish koʻnikmalari va 
bilimlarni faollashtirishga asoslangan faol bilish faoliyatini taqozo etadi. Shu sababli, 
biologiyani oʻqitishda reproduktiv metodlar boʻlgan ogʻzaki bayon, koʻrgazmali va 
amaliy metodlar bilan birgalikda muammoli izlanish va mantiqiy metodlardan 
foydalanish muhim ahamiyat kasb etadi. Buning uchun oʻqituvchi mazkur 
metodlarning oʻziga xos xususiyatlari, ular tarkibiga kiradigan metodik uslublarni 
toʻgʻri anglashi va oʻz oʻrnida samarali foydalanish koʻnikmalarini egallagan boʻlishi 
lozim.
―Interfaol‖ soʻzi (inglizcha ―inter‖ - oʻzaro, ―act‖ - harakat qilmoq), kim bilandir 
birgalikda harakat qilish, hamkorlik qilishni anglatadi. Interfaol metodlar deganda 
ta‘lim oluvchilarni faollashtiruvchi va mustaqil fikrlashga undovchi, ta‘lim 
jarayonining markazida ta‘lim oluvchi boʻlgan metodlar tushuniladi. Interfaollik 
deganda oʻquvchining oʻquvchi bilan hamkorlikda yoki kompyuter bilan muloqoti 
oʻzaro ta‘sir koʻrsatish rejimida ishlashi tushuniladi. Interfaol oʻqitish, avvalo, dialog 
tarzda oʻqitish, muloqot jarayonida barcha ishtirokchilar tomonidan hamkorlikda 
muammolarni hal etilishidir.
Oʻqitish jarayonida interfaol usullarni qoʻllash orqali oʻquvchilarning oʻzaro 
muloqotga kirishishini tashkil etish va boshqarishni taqoza etadi, bunda oʻquvchilar 
hamkorlikda izlanib umumiy, shu bilan bir qatorda har bir oʻquvchi uchun 
ahamiyatga molik boʻlgan muammoni hal etishga kirishib ular oʻrtasida bir-birini 
tushunish, hamkorlikda ishlash va hamjihatlik vujudga keladi.
Interfaol usullar qoʻllanilganida oʻquvchilar tanqidiy fikr yuritish, axborot 
manbalari va vaziyatni tahlil qilish, murakkab muammoli vaziyatlarni hal etish, 

---