«Kompyuter tizimlari» kafedrasi S. T. Kubayev, U. I. Murtazayeva kompyuter tizimlarini loyihalash va tashkil etish

Yangi universal ketma-ket periferiya shinalari
1996 yilda yangi universal ketma-ket shina USB (Universal Serial Bus) paydo bo’ldi, taxminlarga qaraganda u yaqin orada ketma-ket va parallel, klaviatura va sichqoncha portlarini almashtiradi barcha qurilmalar bitta raz’yomga ulanadi va u ko’p sonli qurilmalarni PlugPlay texnologiyasining yengilligi bilan o’rnatish imkonini beradi. PlugPlay texnologiyasi (ula va ishla) issik almashtirishni amalga oshirish imkonini beradi, ya’ni qurilmalarni kompyuterni o’zmasdan va qayta yuklamasdan almashtiradi. Fizik biriktirilgandan so’ng qurilmalar to’g’ri anglanadi va avtomatik konfiguratsiyalanadi. Shinaning o’tkazish qobiliyati 12 Mbit/s.
2.3. Kiritish chiqarish tizimlari tashkil etilishi.
Kiritish chiqarish tizimi
Operatsion tizim muhim vazifalaridan biri kompyuterning ilova va uzoqda joylashgan qurilmalari bilan ma’lumotlar almashinuvini ta’minlashdir. Hozirgi zamonaviy operatsion tizimlarida bu funksiyani kiritish - chiqarish tizimi bajaradi.
Kiritish -chiqarish tizimi asosiy komponentlari:

1. 
   Drayverlar.
   
2. 
   Fayl tizimlari.
   
3. 
   Uzish dispetcheri.
   

Kiritish-chiqarish tizimi operatsion tizim multidasturi kompyuterning tashqi qurilmalari bilan ma’lumot almashganda qator umumiy masalalarni hal qilishi kerak, ularning muhimlari quyidagilar:

• 
  Kiritish uzish va protsessor qurilmalarini parallel ishini tashkil qilish.
  
• 
  Almashish tezligini muvofiqlashtirish va ma’lumotlarni keshlash.
  
• 
  Qurilmalarni bo’lish va ma’lumotlarni protsessorlar o’rtasida bo’lish.
  
• 
  Qurilmalar o’rtasida va tizimning boshqa qismlari o’rtasida qulay mantiqiy interfeysni ta’minlash.
  
• 
  Drayverlarning keng spektrini qo’llash ularni yangi drayverlarga ulash imkoniyati bilan.
  
• 
  Drayverlarning dinamik yuklash va tushirish.
  
• 
  Bir necha fayl tizimlarini qo’llash.
  
• 
  Kiritish-chiqarish sinxron va assinxron operatsiyalarini qo’llash.
  

1.