Kompyuter tarmoqlari (Oraliq)

Mazkur topologiyani qo’llashning avzalliklari:
—
umumiy shinadan ko’proq hajmdagi ma’lumotlarga xizmat ko’rsatadi;
—
har bir kompyuter takrorlovchi hisoblanadi: u signalni keying kompyuterga
uzatishdan avval uni kuchaytiradi va tarmoq o’lchamlarini kengaytirish
imkonini yaratadi;
—
tarmoqqa kirishda turli imtiyozlarni berish imkoniyati; yuqori imtiyozga
ega kompyuter markerni uzoqroq vaqt ushlab turishi va ko’proq ma’lumot
uzatishi mumkin.
¢ Kamchiliklari:
—
tarmoq kabelining ishdan chiqishi butun tarmoqning ishdan chiqishiga ollib
keladi;

---

—
istalgan kompyuter tarmoq orqali uzatiluvchi ma’lumotlarni olish imkoniga
ega.
Yacheykali topologiya (mesh):
Bu topologiya har bir kompyuterni tarmoqdagi boshqa kompyuterlar bilan alohida kabel
orqali ulanishini nazarda tutadi. Bu usul ma’lumotlarni uzatishda qo’shimcha yo’llardan
foydanalish imkonini beradi. Biror kabel ishdan chiqqanda ma’lumot boshqa yo’l orqali
uzatiladi va tarmoq normal faoliyat ko’rsatishda davom etadi. Bunday topologiya global
hamda bir necha uzoqlashtirilgan tarmoqlarni optic tolali yoki yo’ldosh aloqa liniyalari orqali
birlashtirishda qo’llaniladi. Lekin lokal tarmoqlarda bir mashinada bir nechta tarmoq
interfeyslari hamda ko’p hajmdagi kabellar talab etilgani uchun qo’llanilmaydi.
Aralash topologiya (hybrid):
Aralash topologiya o’zida ikki yoki undan ortiq topologiyani birlashtiradi. Hozirda bu
topologiya eng keng tarqalgan bo’lib, ko’pincha yulduzsimon va shina topologiyasi birga
qo’llanadi. Bunda yulduz topologiyasiga ega bir nechta tarmoq bir shinaga ulanadi. Bu
topologiyada bir kompyuterdagi nosozlik tarmoq ishiga xech qanday ta’sir ko’rsatmaydi,
lekin agar markaziy component (konsentrator) ishdan chiqsa, tarmoqlar boshqa aloqa
qilolmaydi.
¢ 3D Torus topologiya: Zamonaviy yuqori tezlikdagi aloqa tarmoqlarini rivojlantirish
ko’plab yo'nalishlarni qamrab oladi. Bulardan biri – superkompyterlar.
Torus tarmoqlari eng yaxshi ishlaydigan superkompyuterlarda ishlatiladi. Ularning ma'lum
kamchiliklari bor, lekin ularning asosiy foydasi – xarajat tejalishi, va bu ularni juda katta
miqyosda qo’llanilishiga olib kelishi mumkin. Bundan tashqari, ba'zi hisoblash algoritmlarida
hisoblash tugunlari asosan o'zlarining eng yaqin qo'shnilari bilan ma'lumot almashishadi va
bu holda torus topologiyasi algoritm bilan yaxshi mos keladi.