Kitap Kapağı. cdr

Geçmişte; Sultanmurat, Eğrisu ve o havalideki yaylalarda yaylacılık, bir bakıma 

zorunlu   bir ekonomik faaliyetti. Yazın hayvanların köyde bakılması hem ekonomik 

olarak bir külfet getirirdi, hem de köyde yapılması gereken işlere engel teşkil ederdi. 

Bu nedenle yaylacılık köy hayatını destekleyen bir faaliyet olarak görülmekteydi. 30-

40  yıl  öncesinde  yaylalarda,  40  m2’lik  bir  ahırda  15-20  inek  beslenerek  aile 

ekonomisine  katkı  sağlanırdı.  Bazı  yaylacılar,  kendi  ineklerinin  yanında,  yaylası 

olmayan komşularının, hatta uzak ilçelerdeki tanıdıklarının ineklerini de bakarlardı. 

Buna  “el  malı”  denilirdi.  Bakılan  el  malından  elde  edilen  ürünler  mal  sahibi  ile 

anlaşılan  ölçüye  göre  bölüşülürdü.  Günümüzde  yaylacılıktaki  dönüşüm,  yaylaları 

insanların  gezme  ve  dinlenmesi  alanları  haline  getirdi.  1950-1960’  lı  yıllarda 

yaylamızdaki 35 obadan (yayla evi) en az 30’unun kapısı açıktı (Şenlik oba denirdi.) 

Sınırdaşımız  yaylalarda  da  üç  aşağı  beş  yukarı  durum  aynıydı.  400-600  arası 

büyükbaş;  1000-1300  arası  küçükbaş  hayvan  vardı.  Bu  sayıların  hayvancılıkla 

geçinen aileler için büyük önemi vardı. Son yıllarda aynı yaylada her iki yakada açık 

ev sayısı iki elin parmakları kadar değildir. Hayvanların sayısı da otuz 30’un altında. 

Dönüşümün yurt ekonomisine verdiği kayıp çok fazla. Yaylada evi olup yaz boyu hiç 

uğramayan  çok  sayıda  ailenin  yanında,  özel  eğlence  günleri  şenliklere  iştirak 

---

266 

Uluslararası Yaylacılık ve Yayla Kültürü Sempozyumu, 26 - 28 Eylül 2019 - Giresun  

International Symposium on Transhumance and Upland Settlement Culture, 26

th

 - 28

th

 of September 2019 – Giresun 

 

edenlerle  yaylaların  haftalık  veya  günübirlik  ziyaret  edenlerle  yaylanın  varlığı 

gündemde tutuluyor.  Önceden, yaylalardaki  ihtiyaçlar haftalık veya on beş günlük 

periyotlarla karşılanırdı.  Araba yolu olmadığı için sırtta taşınarak çözülen bu sorun 

birlikte  yayla  yolu  yolculuğu  geleneğini  yaşatıyordu.  Aynı  yol  güzergahında  farklı 

ilçelerden farklı köylerden oluşan guruplar arasında dostluk ve kaynaşma oluyordu. 

Hatta evlenme çağındaki kızların ve delikanlıların birbirini görüp tanışmalarına vesile 

oluyordu.  Yaylalara  varıldığında  mevsimine  göre,  birkaç  salatalık,  armut,  erik  ve 

benzeri  ürünlerle  çoğunluğu  yaşlı  olan  yaylacılara  ziyaret  yapılarak  sevgi  bağları 

sosyal yardımlaşma gelenekleri pekiştiriliyordu. Oysa şimdi yaylaya çıkıp birkaç gün 

kaldıktan  sonra  dönenlerin  bir  kısmının  çıkışı  ve  dönüşü  orada  olanlar  tarafından 

duyulmuyor bile.  Doğa içinde yerleşmiş olan ahşap evler yıkılarak beton yığınlarına 

dönüştürülmeye  başlandıktan  sonra  yayla  özelliği  tamamen  kayboldu.  Şehirlerdeki 

yazlık teması hâkim oldu. Şenliklere eskiye oranla daha çok önem verilmekte ise de 

eski  şenliklerdeki  dostluk,  kaynaşma,  misafirperverlik  yok  oldu.  Yaylacılık  ta  artık, 

insanların yoğun yaşam şartları ve mücadelesi nedeniyle, eskisi gibi yapmaya imkân 

bulamadığı bir faaliyet haline geldi. Yaylacılığı yapacak kimse yok artık. Bu duruma 

önemli bir etkende, nüfus planlaması sonucu ailedeki kişi sayısının azalması olarak