Kiritgan dastlabki kunlardan boshlab ijtimoiy yo‘naltiriligan

«Davlat maqsadli fondlari

— Davlat byudjeti tarkibida

jamlantiriladigan fondlar, ularning
har biri uchun
qonun
hujjatlari

bilan belgilangan mablag‘lar manbalari, har bir manbadan mablag‘
tushishi me’yorlari va shartlari, shuningdek, shu mablag‘lardan foddalanilishi mumkin bo‘lgan yo‘nalishlaridir».

O‘zbekiston Respublikasida byudjetdan tashqari maqsadli
fondlarni tashkil etish huquqiga respublika va mahalliy organlar ega.
Respublika darajasida tashkil etilgan byudjetdan tashqari fondlar,

odatda mahalliy
hukumat organlar ixtiyoriga bir
qismni ajratish bilan

tavsiflanadi, Bu respublika va mahalliy byudjetdan tashqari maqsadli fondlarga tushadigan tushumlarning ulushini aniqlash yo‘li bilan amalga oshiriladi.
Mahalliy manbalar evaziga mahalliy darajada o‘z byudjetdan tashqari maqsadli fondlar tashkil etiladi. Ularning ichida mahallani
rivojlantirish fondini, kam ta’minlangan aholi qatlamlarini
ijtimoiy qo‘llab-quvatlash fondlarini, tabiatni muhofazasi buyicha
fondlarni va boshqalarni ajratish mumkin. Byudjegdan tashqari maqsadli fondlar, odatda, xukumat organlari ixtiyorida bo‘ladi, lekin ular
operativ boshqarilishi turli va shu qatorda maxsus ma’muriy apparat
orqali olib borilishi mumkin. Boshqaruv tuzilmalar, fondlar bilan

foydalanishi uchun majburiyatlarga ega.
qonun bilan belgilangan ma’lum
huquqparga va

Byudjetdan tashqari maqsadli fondlar yordamida vazifalar amalga oshiriladi:
quyidagi

• 
  korxonalarga kreditlar, subsidiyalar berish, moliyalashtirish
  

yo‘llari bilan ishlab chiqarish jarayoniga ta’sir ko‘rsatiladi;

• 
  ijtimoiy infrastrukturani moliyalashtirish, subsidiya, nafaqa va turli xil transfertlar berish yo‘li bilan aholiga ijtimoiy hizmat ko‘rsatiladi;
  
• 
  chet el davlatlariga, xorijiy hamkorlarga qarzlar berish
  

va boshqalar.
O‘zbekiston Respublikasida yuritilayotgan iqtisodiy siyosatga ko‘ra,

davlat umumxalq
manfaatlarini ko‘zlagan
holda energiya, aholi

transporti, harbiy sanoat va shu kabi ustivor sohalarni o‘z qo‘lida saqlab
qolmoqda.

Xulosa qilib shuni aytish mumkinki, Davlat byudjeti davlatning

asosiy moliyaviy moliyalashtiradi,
quroli sifatida umumdavlat xarajatlarini

Davlat byudjeti moliya tizimida davlat moliyasi tarkibiga
kiritilib, jamiyat iqtisodiy hayotida uning ahamiyati davlat
moliyasining — byudjetdan tashqari maxsus fondlar, davlat krediti, davlat korxonalarining moliyasiga nisbatan ancha yuqoriligi kuzatiladi.
Davlat byudjetining oldiga qo‘ygan asosiy vazifalari, uning iqtisodiy
va ijtimoiy haetga aralashuv darajasi hamda mamlakat rivojlanishining
u yoki bu bosqichida turganligiga qarab belgilanadi. Mustaqillik
yillardda O‘zbekiston Respublikasi byudjet tizimi o‘zining shakllanish bosqichini boshdan kechirdi. Davlat byudjeti jamiyatdaga mavjud moliyaviy resurslarni davlat ixtiyorida markazlashtirish va undan iqtisodiyotni turli sohalarini dotatsion moliyalashtirish kabi vazifalardan asta- sekinlik bilan ozod etilmoqda, Iqtisodiyotning erkinlashuvi sharoitida Davlat byudjeti iqtasodiy islohotlarni amalga oshirshpda davlatning
asosiy moliyaviy quroli sifatida yirik investitsion loyihalarni
moliyalapggarish, ishlab chiqarish quvvatlarini yangilash, yangi ish

o‘rinlarini barpo
qilish va aholining ijtamoiy
himoyasini

ta’minlashdagi roli ortmoqda.