Kirish,,0'rta asrlar tarixi haqida

Ijtimoiy munosabatlar. Hindistonda ham yer egaligi munosa-batlari sekinlik bilan bo`lsa-da, tarkib topa borgan. Bu o`rinda hukmdorlarning grasm joriy etganliklari muhim rol o`ynagan. Bunda hukmdor xonadonining a'zolari, nufuzli zodagonlarning manfaatlari hisobga olingan.
Gras olgan shaxsga harbiy xizmatga hamisha shay turish majburiyati yuklangan. Gras ishlash uchun dehqonlarga ijaraga berilgan.
Rojalar o`z xizmatkorlariga ham ma'lum majburiyat evaziga yer berishgan. Ulardan foydalanish muddati oldindan belgilab qo`yilgan. Yer egaligining bu turi patta deb atalgan.
Patta yerlar shaxslarning davlat, hukmdor oldida ko`rsatgan alohida xizmatlarini taqdirlash uchun ham berilgan.
Qishloq jamoasi. Hindistonda qishloq jamoasi yer egaligi ham mavjud bo`lgan. U har bir qishloqning ma'lum miqdordagi ekinzor va yaylov yerlaridan iborat edi. Qishloq jamoasi o`nlab, hatto yuzlab oilalarning birikmasi edi.
Jamoa oqsoqollar tomonidan boshqarilgan. Jamoa yerlaridan olinadigan soliq imperiya xazinasi tushumining salmoqli hissasini tashkil etgan.
Qishloq jamoasining yemirila borishi. Ishlab chiqaruvchi kuchlarning o`sishi va mehnat qurollarining takomillashuvi mehnat unumdorligining ortishiga olib keldi. Oqibatda kichikroq oilaning o`zi ham mustaqil ravishda xo`jalik yurita oladigan bo`ldi. Bu o`z navbatida katta-katta oilalarning bo`linishiga olib keldi. Katta oilalarga qarashli chek yerlar endi bo`linib chiqqan kichik oilalarga bo`lib beriladigan bo`ldi. Katta o`g`ilga ukalariga qaraganda ko`proq yer ajratib berilgan.
Bu jarayon vaqt o`tishi bilan qishloq jamoasida tabaqalanishni kuchaytirgan, yer egaligi munosabatlarining chuqurlashuviga olib kelgan.
Xo`jalik mashg`ulotining asosiy turlari. Dehqonchilik va hunarmandchilik Hindiston xo`jaligining asosini tashkil etgan. Sholi, paxta, shakarqamish, xilma-xil ziravorlar, choy yetishtirish dehqon-chilikning yetakchi tarmoqlari bo`lgan.
Sug`oriladigan yerlardan yiliga ikki marta hosil olingan.
Hind hunarmandchiligi namunalari - dunyoga dong taratgan qo`li gul zargarlar tomonidan yaratilgan zeb-ziynat buyumlari, oltin va kumushdan yasalgan ko`zachalar ayniqsa mashhur edi.
Fil suyagi va yog`ochdan yasalgan ajoyib haykallar hind ibodatxonalariga ko`rk bag`ishlagan. Bunday noyob san'at asarlariga ega bo`lish qo`shni davlatlar hukmdorlarining azaliy orzusi bo`lgan. Hind to`quvchilari to`qigan ajoyib shoyi gazlamalar „tan rohati" deya e'zozlangan.