Kirish,,0'rta asrlar tarixi haqida

Yodda tuting
Ahmad al-Farg 'oniy Yevropada Alfraganus nomi bilan mashhur bo`lgan.
Atama mazmunini bilib oling
„Bayt ul-hikmat " - Donishmandlar uyi, bilimlar uyi, o`sha davrning Fanlar akademiyasi.
13-§. IV - XI asrlarda Hindiston
Tayanch tushunchalar: Gupta davlati. Xarsha imperiyasi. Qishloq jamoasi. Yer egaligi. Hind fanining jahon fani taraqqiyotiga qo`shgan hissasi.
Gupta davlati. Hindiston V asrlarga qadar mayda-mayda davlatlarga bo`linib ketgan edi. Ularning hukmdorlari roja deb atalgan. Shunday rojalardan biri Chandragupta mamlakatni birlashtirish harakatini boshladi. U 320- yilda Gang daryosi havzasida birlashgan davlat tuzishga muvaffaq bo`ldi. Bu davlat tarixga Gupta davlati nomi bilan kirdi. Chandragupta I ning (320-340) vorislari hukmronligi davrida davlat chegarasi Arabiston yarim oroliga qadar yetkazildi. Shu tariqa Gupta imperiyaga aylandi. Guptalar davrida Hindiston iqtisodiy va madaniy jihatdan yuksaldi. Imperiya VI asr boshlarigacha yashadi. U o`zaro ichki urushlar va Siz ,,0'zbekiston tarixi" darsligi orqali bilib olgan eftallarning hujumi oqibatida parchalanib ketdi.
Xarsha imperiyasi. VII asr boshlarida Hindistonning shimolida yangi imperiya - Xarsha imperiyasi tashkil topdi. Bu imperiyaga Kanauja rojasi Xarsha (606-647) asos soldi. Imperiya Gang daryosi vodiysi bo`ylab sharqiy Panjobdan to Bengaliya qo`ltig`igacha bo`lgan hududlarni o`z ichiga oldi.
Markaziy Hindiston rojalari esa vassallarga aylantirildi. Vassal rojalar qirqqa yaqin edi.
Xarsha imperiyasi uzoq yashamadi. Vassal rojalarning sepa-ratchilik harakati imperiyani zaiflashtirdi. Bora-bora rojalar amalda butunlay mustaqil bo`lib oldilar.
Xarsha vafotidan so`ng Hindiston uzoq vaqtgacha chet ellik bosqinchilarga qarshilik ko`rsatishga ojiz, tarqoq mamlakat bo`lib qoldi.
712- yilda Arab xalifaligi Sind o`lkasini bosib oldi. XI asr boshlarida Mahmud G’aznaviy Shimoliy Hindistonni istilo qilishga urindi. Bir necha yurishlardan so`ng Panjob viloyatining bir qismini o`z davlati tarkibiga qo`shib oldi.