Kirish,,0'rta asrlar tarixi haqida

Monastirlarning Yevropa madaniyatida tutgan o`rni. Maktablar asosan monastirlar qoshida ochilgan. Ular cherkov xizmatchilarini tayyorlagan. o`quvchilar diniy duolarni, cherkov qo`shiqlarini yod olganlar. o`qish, yozish vahisob amallarini o`rganganlar.
Ruhoniylar astronomiyaga oid bilimlardan diniy bayramlar kunini aniqlashda, geometriyaga doir bilimlardan esa ibodatxonalar qurishda foydalanganlar. Kitoblar, duolar, qonunlar lotin tilida yozilgan. Shuning uchun o`qish lotin tilida (Vizantiyada yunon tilida) olib borilgan. Vaholanki, bu davrda hech bir xalq amalda lotin tilida so`zlashmas edi.
Monastirlarda monaxlar kitob ko`chirish bilan ham shug`ullan-ganlar. Yozuvlar yupqa terilarga yozilgan. Shu tariqa hattotlik san'ati vujudga kelgan. Kitoblar ko`plab kishilar mehnatining natijasi bo`lgan. Xususan, kimdir husnixat asosida matn ko`chirgan, yana kimdir bosh harflarga jimjimador suratlar solgan. Uchinchi birov kitobga naqsh ishlasa, to`rtinchisi miniaturalar chizgan.
Odamlar asosan diniy kitoblarni, jumladan, „Avliyolar hayoti" kitobini o`qiganlar. Unda monaxlarning qahramonliklari va ko`rsatgan mo`jizalari bayon etilgan. Shu tariqa cherkov diniy kitoblar orqali qavmlarni avliyolarga taqlid qilishga chaqirgan. Monastirlarda yilnomalar yozib berilgan. Ularo`ziga xos tarixiy manba vazifasini o`tagan.
Atamalar mazmunini bilib oling
„Grek olovi" - neft va smola aralashmasidan tayyorlangan olov. Olovning „kuchi" uni suv bilan o`chirib bo`lmasligida edi.
Missioner - biror dinga e'tiqod qiluvchi xalqlar orasida boshqa bir dinni targ`ib etuvchi.
Monastir - monaxlar jamoasi foydalanadigan ibodatxona, turarjoy va xo`jalik binolari majmuasi. Monax - bu dunyo noz-ne'matlaridan voz kechgan kishi.


II bob. VI - XI asrlarda Osiyo xalqlari


10-§. Islom dinining vujudga kelishi
Tayanch tushunchalar: Johiliya davri. Islom dini. Islomning asosiy rukn (arkon)lari. Vahiy. Qur'on. Umma. Arablarning yagona davlatga birlashtirilishi.