Кириш (СЎз боши)

1-topshiriq. Birinchi guruhga: faqat kesimdan iborat sodda yig`iq gaplar tuzing va kesimga so`roq berib egani tiklang degan topshiriq beriladi:
o`qidi, ishladi, yozdi, hamshira bo`ldi.
Ikkinchi guruhga: hosil bo`lgan yig`iq gapni kesimdan so`roq berib kengaytiring.
Botirjon o`qidi. Bolalar ishlashdi . Akbar yozdi . Qo`shnimiz hamshira bo`ldi. Botirjon she`r o`qidi. Bolalar dalada ishlashdi. Akbar e`lon yozdi. Qo`shnimiz epchil hamshira bo`ldi va hakazo.
2-topshiriq. Hayvon nomlarini o`z va ko`chma ma`nolarida qo`llab, gap juftlari hosil qiling.
Namuna: Ilon zahridan dori tayyorlanadi. Bu ilonlarning orasida yashab bo`lmaydi. Tulkidan qimmatli mo`yna olinadi. Ehtiyot bo`ling Qo`qonboy juda tulki odam. It – vafodor hayvon. Yur ketdik, bu itlar bilan gapirishib bo`lmaydi.
3-topshiriq. Berilgan birikma va gaplarni iboralar bilan almashtiring.
Jahli chiqdi – tepa sochi tikka bo`ldi.
Xursand bo`ldi – dimog`i chog` bo`ldi.
Qaysarlik qildi – To`nini teskari kiyib oldi.
Qayoqqa xohlasa ketaversin – To`rt tomoni qibla.
Kamroq mizg`ib oldi – ko`zi ilindi.
4-topshiriq. Adashgan harflarni joyiga qo`ying va tovushlarning almashinishi nimalarga olib kelishini tushuntiring.
It yashaydi okeanda, sharpa turar taxmonda – Kit yashaydi okeanda, ko`rpa turar taxmonda.
Niyozning po`sti ko`p, omonning do`sti ko`p – Piyozning po`sti ko`p, yomonning do`sti ko`p.
Jon yaxshi bo`lsa, ul yaxshi bo`lar – Xon yaxshi bo`lsa, el yaxshi bo`lar.
Qir kosa so`k, o`rtasiga yo`q – Bir kosa so`k, ertasiga yo`q.
Quvda yotar suv ichmas, urganin odam bilmas – Suvda yotar suv ichmas, yurganin odam bilmas.
5-topshiriq. Sodda gap juftlari tuzing. Ulardan turli vositalar yordamida qo`shma gap hosil qiling, bog`lovchi vositalarni aniqlang va ularni ma`nodoshlari bilan almashtiring hamda izohlang.
Namuna: Qo`ng`iroq chalindi. Dars boshlandi. Qo`ng`iroq chalindi va dars boshlandi.Qo`ng`iroq chalingach, dars boshlandi. Qo`ng`iroq chalinib, dars boshlandi…