MUNDARIJA
Kirish…………………………………………………………………
I Bob. Mustaqillikning dastlabki yillarida ilm fan……………………
I.1. O’zbekistonda ilm fan taraqqiyoti taqixidan………………………
I.2. Fanlar akademiyasi faoliyati. Ilm- fan va ta’lim integratsiyasi……
II Bob. O’zbekistonda ijtimoiy- gumanitar fanlar rivoji………………
II.1.Ilm fan sohasidagi tub islohotlar. Ijtimoiy gumanitar fanlar rivoji..
II.2 Mustaqillik yillarida Buxoro davlat universiteti professor o’qituvchilarinng ilm fanga qo’shgan hissasi…………………………………………………
Xulosa
I.Bob. Mustaqillikning dastlabki yillarida ilm-fan.
I.1. O’zbekistonda ilm-fan taraqqiyoti tarixidan.
Mustaqillik bu- inson uchun oliy ne’mat. Faqat mustaqillik sharofati bilan xalq o’z ozodligi, o’z erki, o’z taqdirini va o’z hayotini o’zi barpo etish imkoniyatiga ega bo’ladi. Mustaqillik hech bir joyda oson, ravon, tep-tekis qo’lga kiritilgan emas. Qaysi davlatda mustaqillik amalga oshirilar ekan, u xalqning qoni va muqaddas joni evaziga, g’ayrat shijoati, matononati, sabru bardoshi bilan amalga oshgan. Barchamizga ma’lumki, respublikamiz milliy mustaqilligini qaror toptirish nihoyatda murakkab tarixiy va ijtimoiy siyosiy sharoitga to’g’ri keldi. Bu jarayonda esa mulkchilikning yagona davlat monapoliyasiga asosangan shaklidan ko’p ukladli shakliga o’tish, shuningdek huquqiy demokratik davlat qurish va erkin fuqarolik jamiyatini shakllantirish, o’z fikri va dunyoqarashiga ega bo’lgan kadrlarni tarbiyalash zamon talabi edi. Shu sababli ham ta’lim va ilm fan sohasini rivojlantirish har qachongidan ham muhim vazifa sanalardi. Zero, ta’lim tarbiya tizimini sog’lom insonparvarlik yo’nalishida qayta tashkil etish, uni zamon talablari darajasiga ko’tarish, barkamol, ma’naviy dunyosi boy, ahloqiy pok insonlarni tarbiyalash kechiktirib bo’lmaydigan davlat ahamiyatidagi vazifalardan biri edi.
Bu xususida o’tmishga nazar solib qaraydigan bo’lsak ham, qaysi hukmdor qaysi davlat arbobi hokimiyat tepasiga kelmasin ilm fan va san’atga homiylik qilgan .Ilm fan taraqqiy etgan davlatlar gullab yashnagan osoyishtalik va farovonlik hukm surgan. Zero yurtimizda ham ilk tamaddun kurtaklarining paydo bo’lishi ham uzoq mingyilliklarga borib taqaladi. Olib borilgan arxealogik qazishmalar va tadqiqotlar bu zaminda juda qadimdan yashaganligi va ulara dastlabki empirik bilimlar shakllana boshlaganligini ko’rsatadi. Amudaryo, Sirdaryo va Zarafshon daryolari sohilari o’troq dehqonchilik qilishga , sug’orish inshootlarini qurishga imkon bergan. Fasllarning o’zgarishi, kechaning kunduz bilan almashishi, osmon yoritkichlarining sirli harakati kishilarni vaqtni hisoblashga , sanoq bilan shug’ullanishga, yulduzlarning harakat qouniyatlarini o’rganishga undagan.
Turli tabiiy hodisalar odamlarni ularga qarshi kurashish choralarini izlab topishga majbur qilgan. Shu tariqa asta sekin tafakkur kurtaklari paydo bo’la bohlagan, ular jamlanib yozma yodgorliklar yaratilagan, (masalan “Avesto” va boshqalar) astranomiya, matematika,tibbiyot, me’morchilik asoslari paydo bo’lgan.O’ rta Osiyodan insoniyat tamadduni taraqqiyotiga ulkan hissa qo’shgan ensklopedist olimlar , mutafakkirlar (Muhammad Xorazmiy, Ahmad Farg’oniy, Abu nasr Farobiy, Abu Rayhon Beruniy, Ibn Sino va boshqalar) yetishib chiqqan. IX-XI asrlar O’rta S
Do'stlaringiz bilan baham: |