Kirish. Elektr yuritma asoslari

Ventilli o‘zgartkichlarni maxsus boshqarish qoidalari va ulardagi tiristorlarni kommutatsiya qilish usullaridan foydalanish natijasida; bunga quyidagilar tegishli bo‘ladi: o‘zgartkichlarni navbat bilan va nosimmetrik boshqarish, xamda o‘zgartkich ventillarini sunHiy kommutatsiya qilish. Bu usullarning moxiyati [3] da ko‘rib chiqilgan.


23 MAVZU
DASTURLI BOSHKARILUVCHI ELEKTR YURITMALAR. ADAPTIV BOSHKARI-LUVCHI ELEKTR YURITMALAR. MAVZUNI UKITISH USLUBIYATINI URGATISH.


Mustaqil qo‘zg‘atishli o‘zgarmas tok dvigatelini to‘xtatish rejimlari

YUqorida keltirilgan aniqlashlarga ko‘ra (§ 4.1-ga qarang) MQ O‘TD li elektr yuritma uch turdagi to‘xtatish rejimida ishlashi mumkin: rekuperativ to‘xtatish, teskari ulanishli to‘xtatish va dinamik to‘xtatish.
Rekuperativ to‘xtatish (yoki tarmoq bilan parallel ishlovchi generator rejimi). To‘xtatishning ushbu usulini afzalligi shundaki, u to‘xtatish energiyasining katta qismini, uni tarmoqqa rekuperatsiya (berish) qilish orqali foydali ishlatish imkoniyatini beradi.
O‘TD dagi kuchlanishlar tenglamasi (4.1), bu rejim uchun xam to‘g‘ridir, > _o tezlikda dvigatel yakorida xosil qilingan e.yu.k. E tarmoq kuchlanishidan U katta bo‘lganligi uchun, yakor zanjiridagi tok I o‘z yo‘nalishini o‘zgartiradi va dvigatel momenti to‘xtatuvchi bo‘lib qoladi:


- I = (U - E) / R (4.41)

Bunda, elektromexanik xarakteristika tenglamasi quyidagicha bo‘ladi

_t = U/(kF) - (-I)R/(kF)= U/(kF) + IR/(kF) (4.42)

bunda _t - to‘xtashidagi dvigatelning burchak tezligi.

Rekuperativ to‘xtatishning elektromexanik xarakteristikalari 4.24-rasmda II kvadrantda keltirilgan. Dvigatel rejimidagi qarshiliklarga teng bo‘lgan yakor zanjiridagi qarshiliklarda, ushbu to‘xtatish xarakteristikalari I kvadrantdagi dvigatel rejimi xarakteristikalarini davom ettiradi. Rekuperativ to‘xtatish faqat _o tezlikkacha amalga oshiriladi.
Teskari ulanishli to‘xtatish. Bu rejimni xosil qilish uchun yakor yoki qo‘zg‘atish cho‘lg‘amlaridagi kuchlanishning qutblarini o‘zgartirish etarli bo‘ladi. YAkor cho‘lg‘amining induktivligi qo‘zg‘atish cho‘lg‘amining induktivligidan kichik bo‘lganligi sababli, kommutatsiya shartlariga ko‘ra, qayta ulash ko‘p xolda yakor zanjirida amalga oshiriladi.