Кириш битирув малакавий ишининг долзарблиги ва аҳамияти

2.5.1. Миқдор жиҳатдан (камайишдан) муҳофаза қилиш
Республикамизда сув ресурслари чекланган ҳозирги шароитда уни тежашга кам эътибор берилмоқда, натижада унинг кўп қисми бекорга сарф бўлмоқда. Деярли барча истеъмолчилар доимо меъёрдан ортиқ сув олишга харакат қиладилар. Бу эса экин майдонларида ер ости сувлари сатҳининг кўтарилишига, ерларнинг шўрланишига олиб келмоқда. Ўз навбатида шўрни ювиш . учун яна кўп миқдорда сув сарфланиб, натижада суғориладиган ерларда ҳосил бўладиган қайтарма сўвлар миқдори ҳам ортмоқда, Демак, суғоришда сувни тежашнинг катта имкониятлари мавжуд. Бунинг учуи биринчи навбатда каналлар ўзанини бетонлаш, суғоришда фойдаланиладиган лотокларнинг фойдали иш коэффициентини 0,7-0,8 га етказиб, суғоришнинг илғор усулларини қўллаш лозим.
Сув ресурсларини камайишдан сақлашнинг асосий усулларидан яна бири суғоришда қайтарма сувлардан унумли фойдланишдир. Бу сувлар асосан экин майдонларидан, саноатдан ва маиший - коммунал тармоқлардан каштан сувлардан ташкил топади. Айрим маълумотларга кўра 1971-1975 йилларда фақат Фарғона водийсида ирригация мақсадларида йилига ўртача 19 км³ сув сарфланган бўлса, ҳосил бўлган қайтарма сувлар 9 км³ ни ташкил этган. Худди шу давр ичида Мирзачўлда йилига 6,3 км³ сув сарфланиб, қайтарма сувлар 2,2 км³ га тенг бўлган. Лекин афсуски, қайтарма сувларнинг жуда катта қисми табиий ботиқликларга оқизилиши натижасида дарёларга келиб қўшилмай, беҳуда кетмоқда. Ҳолбуки, кейинги йилларда бундай қайтарма сувларнинг миқдори кескин ошди. Умуман, 1956-1980 йиллар мобайнида табиий ботиқликларга оқизилган қайтарма сувлар ҳажми 77,1 км³ ни ташкил этди. Бу далиллар сувни миқдорий камайишдан сақлашда катта имкониятлар борлигини тасдиқлайди.
Сувларни миқдор жиҳатдан муҳофаза қилиш билан чегараланмасдан, уларни сифат жиҳатдан ҳам муҳофаза қилиш, айниқса бизнинг республикамизда жуда муҳим аҳамиятга эга. Чунки мамлакатимизнинг Хоразм, Қорақалпоғистон ва Бухоро вилоятларида чучук сувларнинг сифати ёмонлашганлиги, яъни ,шўр сувларнинг кўпайиши ва уни истеъмол қилиб бўлмаслиги ҳаммамизга сир эмас.
Қуйида Республикамизда сувларни сифат жиҳатдан муҳофаза қилиш чора — тадбирлари ҳақида тўхталиб ўтамиз.