|
Ko'zlariga ikki dunyo tor bo'ladi.
Tinch kuningni ko'rolmagan yurtfurushlar
Bir kun bir kaft tuprog'ingga zor bo'ladi.
She᾽riy parchaning nechanchi satridagi soʻzlarda lugʻaviy shakl yasovchi qoʻshimcha mavjud emas?
A) 2 B) 1 C) 4 D) 3
8. Kelishik belgisiz qoʻllanmagan gapni toping.
A ) Istiqlol bergan eng buyuk ne'mat o'zlikni anglash, milliy g'urur va oriyatni tiklash bo'ldi. (Gazetadan)
B) Biz hech kimdan kam emasmiz, agar bahamjihat bo'lib, aql-zakovatimizni to'la ishga solib mehnat qilsak, albatta, eng taraqqiy etgan mamlakatlarga yetib olamiz.
C) Tarixga «Kompyuter asri» nomi bilan kirgan ushbu asr nafaqat bizning O'zbekistonda, balki butun jahonda o'chmas iz qoldiradi.
D) Ilmga tashnalik, til bilish, bilim olishga ishtiyoq, hayotni yaxshilashga jaddu jahd meni xursand qiladi.
9. “Qo’shni respublikaning vaxshiyliklarini ko’rib, hatto Ch.Aytmatov ham dahshatga tushdi! O’shdagi voqeani eshitgan edingizmi?” (“Shaytanat”. 5-kitob).
Ushbu asardan olingan parchada lug’aviy shakl yasovchi qo’shimchalar necha o’rinda ishtirok etgan?
A) 5 ta B) 6 ta C) 4 ta D) 3 ta
10. Yo‘lchi arava... nimasi shikastlangani... payqamay, hayron bo‘lib turar ekan, arava... tagidan dehqon... ayanchli tovushi eshitildi. (Oybek)
Nuqtalar oʻrniga necha turli kelishik shakli tiklanadi?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
11. O‘rin-payt kelishigi berilmagan gapni toping.
A) Bulbuligo'yo shoirlarning shon-shuhrat ko'yida o'rtanib aytguvchi dilrabo baytlari ham endi uning ko'ngillariga zavq bag'ishlamas edi.
B) O'zlari ham tashrif buyuribdilar-da?!
C) U ko'p vaqtini ko'zdan yiroq, xilvat va toqi ravoqda tanho o'tkazar, ahyon-ahyon, hushi kelgan chog'lardagina Yusufiyni chaqirib chog'ir buyurar edi.
D) Ilohim, tangri o'z panohlarida asrasin sizni.
12. Aybim yo‘qdir, gul vodiylarda
Badbinlarni xushlay olmasam.
Ko‘kka qarab turib saharda
Shod o‘tarman, deb ichsam qasam.
Yuqoridagi she᾽riy parchada ismlarga xos sintaktik shakl yasovchi morfemalar soni nechta?
A) 6 ta B) 8 ta C) 5 ta D) 4 ta
13. Kelishik shakli ikki oʻrinda belgisiz qoʻllangan javobni toping.
A ) Men narigi uyning burchagidagi tomning shipiga bir arqon bog'lab qo'yibman.
B) Otasi tayinlab ketgan uyga kirib, arqon uchini bo'yniga solib, o'zini osdi.
C) Ota xotirasi uchun xalqni xushnud qilishga va saxovat nuridan bahramand qilishga kirishdi.
D) Tom to'sini uni ko'tarolmay sinib ketdi.
14. Hovlimizda bir tup jiyda bo'lardi – quchoq yetmas, nuqra yaproq, bobomning bobosini ko'rgan non jiyda...
Turlovchi qoʻshimchalar necha soʻzga qoʻshilganini aniqlang.
A) 4 ta B) 5 ta C) 3 ta D) 6 ta
15. Ismlarning lug‘aviy shakllari qo‘llangan soʻzlar qaysi qatorda berilgan?
A) o‘quvchilar, kitobning, kitobim
B) uycha, odamlar, oyijon, quyoshdek
C) daftarcha, koptokka, qalamim
D) farzandmiz, bolam, mushukcha
16. Bobur ham bolaligi o'tgan Andijon osmonini esladi. Mana shu Yetti Og'ayni yulduzlari o'sha yerda ham Oltin Qoziqni aylanib o'tib, g'arbga botib ketardi. O'sha yerda ham Yetti Og'ayni ufqqa bosh qo'ygan sari Hulkar yulduzlari osmonning baland joylariga chiqib borardi. Bobur o'smirligida Hulkar yulduzlarini olmosdan yasalgan varrakka o'xshatardi. Dumini quvnoq silkitib uchadigan olmos varrak uning xayolini yana musaffo bolalik yillariga olib ketdi. Osmon dunyoning hamma joyida bir ekani, umrining boshlanishida Andijonda ko'rgan yulduzlari umrining oxirida Agrada ham chaqnab turgani unga so'nggi bir tasallidek tuyuldi. Bobur osmonga qarab yotganda yana yosh, sog'lom yigitga aylanib, Andijon chorbog'ining supasida yotganday bo'ldi. Bir lahzalik bu shirin his ketidan yana shafqatsiz bir qaltiroq bosib keldi-yu, yulduzli osmonni girdobiga olib, gir-gir aylantira boshladi....
Tun yarmidan oshgandaTohirning o'kirib yig'lagani qorong'i bog'ni zir titratdi... (P. Qodirov)
Turlovchi qoʻshimchalar qoʻshilishi natijasida nechta soʻzda fonetik hodisa yuz bergan?
A ) 5 B) 4 C) 6 D) 7
17. Qaysi qatordagi soʻzlarga faqat lugʻaviy shakllar qoʻshilgan?
A) U ham odamdir, U yiqilgan boʻlsa, yiqilgandir. B) Sobirlar boribdimi?
C) Kulimsirab yotmoq, Seniki qimmat-ku! D) Kimdir quyondek sapchiyapti.
18. Qaysi birikmada egalik shakli xoslik, umumdan ajratilganlik ma᾽nosida emas?
A) Toshkent shahri B) «Bolalar» jamgʻarmasi
C) Qarovulning kechasi D) Fargʻona viloyati
19. Qaysi gapda qaratqich kelishigidagi soʻz yoʻq, ammo egalik shakliga qarab, uni tiklasa boʻladi?
1. Olmaning ikki palla... dek yarashgansizlar. (Asqad Muxtor)
2. Soch... o'sib, yelka...ga tushib ketgani uchun oldirmoqchi edim. (G'afur G'ulom)
3. Birdan Bo'taboyning jahl... chiqib ketdi. (Abdulla Qahhor)
4. U mening ustoz... bo'ladi. (X. Toʻxtaboyev)
5. Latofatning savol... qo'qqisdan berilgan bo'lsa ham, Fazilat qizining gap...ni ilg'ab oldi. (O. Yoqubov)
A) 2 B) 4 C) 1,5 D) 3
20. Qaysi qatordagi nuqtalar oʻrniga egalik shakl(lar)i tiklanadi?
1. Ra’no... koptok... . 2. Men o'quvchi..., sen sportchi.... 3. Jahl dushman..., aql do'st... . (Maqol) 4. Yolg'on aytgan kishi... xatar... bor ishi...
A ) 1,2 B) 1,4 C) 1 D) 3,4
21. Qaysi gapda egalik shakliga ko‘ra 1-shaxs birlik olmoshi mos?
A) Menga gʻayir koʻzi ila qarashingiz tabiiy, deb hisoblayman. (Sh. Xolmirzayev)
B) Xuddi aytganimday boʻldi-ya. (O. Yoqubov)
C) Oʻqishlaringiz yaxshimi? (S. Zunnunova)
D) Albatta, oʻzing borasan, qudalaring bilan tanishmogʻing ham zarur. (A. Qodiriy)
22. Quyidagilarning nechtasi egalik shaklini olib, fonetik hodisaga uchraydi?
Koʻzoynak, bilak, tilak, koʻrshapalak, chelak, parrak, koʻprik, tuk, oppoq, yuk, soʻroq, buyruq, sogʻlik, ittifoq, huquq, axloq, yurak, terak, elak, kurtak, varaq, taroq, tirnoq, qiliq.
A ) 17 B) 20 s C) 19 D) 18
23. Notoʻgʻri fikrni toping.
A) Kelishik shakllari doimo tobe qismga qoʻshiladi.
B) Barcha kelishikning grammatik qoʻshimchasi mavjud emas.
C) Ismlarning egalik qoʻshimchalari bilan shaxs va sonda hamda kelishik qoʻshimchalari bilan oʻzgarishi tuslanish deyiladi.
D) Oʻzbek tilida oltita kelishik mavjud.
24. Bosh kelishik gapda qanday tarzda qoʻllanmaydi?
A) undalma holatda B) aniqlovchi holatida
C) ot kesim sifatida D) ega tarzida
25. Quyidagi nechta birikmaga tushum kelishigini qo‘yish mumkin?
Kitob.... oʻqilishi(1), olma... yemoq(2), qalam... bermoq(3), xat... chiroyli yozmoq(4), suv.... simirib ichilgani(5).
A) 2 B) 1 C) 4 D) 3
26. Joʻnalish kelishigi gapda qanday sintaktik vazifada kelmaydi?
A) ega B) oʻrin holi C) toʻldiruvchi D) payt holi
27. Qaysi kelishik asosga qoʻshilib, tovush almashinishiga uchrashi mumkin?
A ) oʻrin-payt B) joʻnalish
C) chiqish D) tushum
28. Oʻrin-payt kelishigi qoʻllanmagan javobni belgilang.
A ) borda B) jondaC) oʻtmishda D) kelibdi-da
29. Sabab holi vazifasidagi chiqish kelishigidagi soʻz qaysi gapda qoʻllangan?
A) Tipratikanni turtsangiz, tikanini hurpaytirib olganidan unga qo‘l tekkizib boʻlmaydi. (Abdulla Qahhor)
B) Kunlardan bir kun Hakimbek kitob o‘qib o‘tirib, baxil, saxiy haqida gap chiqib qoldi.
C) Boybo‘ribiy shunda oʻg‘li Alpomishdan soʻradi.
D) U rostini aytib qo‘ya qoladi va shu bilan o‘z-o‘zidan beburd qiladi.
30. kerak, lozim, darkor, shart soʻzlari, odatda, qanday shaklli soʻzlarga qoʻshilib, ot kesim boʻlib keladi?
A ) sifatdosh B) shaxs-son C) harakat nomi D) ot
Do'stlaringiz bilan baham: |
