«kimyo-texnologiya»

17-Mavzu: Paxtachilikda almashlab ekish. G’o’zada o’simligida vegitatsiya 
davri davomida olib boriladigan agortexnologiyalar  
  
Reja:  
1. 
Paxtachilikda almashlab ekishning ahamiyati.   
2. 
G‘o‘zaning o‘tmishdosh ekinlari, bedani almashlab ekishdagi o‘rni.  
3. 
G‘o‘za  beda  almashlab  ekishni  tuproq  unumdorligini  va  paxta 
hosildorligini oshirish, tola va chigit sifatini yaxshilashdagi o‘rni.  
  
Paxtachilikda almashlab ekishning ahamiyati.  
  
O’zbekiston respublikasida g’o’za o’simligi fermer xo’jaligining sharoitiga va 
mahsulot ishlab chiqarish yo’nalishi xisobga olingan holda beda, makkajo’xori, oq 
jo’xori boshoqli don ekinlaridan bo’shagan maydonlarga joylashtiriladi.  
Almashlab ekish sxemasida ko’p yillik ma’lumotlarga ko’ra, g’o’zani beda 
o’simligi bilan almashtirib ekish kutilgan natijani beradi va tuproq unumdorligini 
oshiradi.  G’o’zaning  har  xil  kasalliklari  vilt,  gommozni  sezilarli  darajada 
kamaytiradi.  Zararkunandalardan  xalos  qiladi.  Shunnng  uchun  ham  bedadan 
bo’shagan yerlarga ekilgan g’o’zaning o’sishi va rivojlanishi normal boradi. Lekin, 
don olish uchun yoki silos uchun ekilgan makkajo’xoridan, sho’r yerlarga ekilgan 
oq jo’xoridan, kuzgi va bahorgi boshoqli don ekinlaridan bo’shagan yerlarning ham 
juda ko’p maydonlariga g’o’za ekini ekiladi. G’o’zadan mo’l va sifatli hosil olish 
uchun bu ekinlardan bo’shagan yerlarni tuproq sharoiti bilan birga har bir g’o’zadan 
oldin ekilgan o’simlikning biologiyasi va agrotexnikasining asosiy tadbirlarini bilish 
kerak. Shuning uchun beda, makkajo’xori, oq jo’xori va boshoqli ekinlarga qisqacha 
alohida-alohida xarakteristika berish lozimdir.