Tuproqni ishlash. Kuzda tuproqni ishlash imkoni boricha ertaroq o‘tkaziladi.
Kuzgi shudgor sentyabr, oktyabrda 28-30 sm chuqurlikda, chimqirqarli pluglarda
bajariladi. Erta bahorda namni saqlash, qisman yerni tekislash maqsadida ikki izli
qilib «zig-zag» boronalari bilan boronalanadi. Ekishdan oldin tuproq chizellanadi
yoki otvalsiz pluglar bilan ishlanadi. Tuproq zichlashmagan bo‘lsa ekish oldidan 12
kultivatsiya qilish, boronalash, zarur hollarda molalash o‘tkaziladi. Ekish oldidan
yer albatta tekislanadi.
Ekish. Ekish uchun saralangan, tozalangan, sog‘lom yuqori konditsiyali
urug‘lar ekiladi. Ekishdan oldin urug‘lar oftobda yoyib quritiladi, ponaktin preparati
bilan 200 g/ts uruqqa hisobida ishlanadi.
O‘zbekistonda kanop asosan Toshkent viloyatida ekiladi. Eng maqbul ekish
muddati Toshkent viloyati sharoitida 10-20 aprel, urug‘ uchun ekilganda 1-10 aprel.
Tuproqdagi harorat, ekish chuqurligida 12-150S qiziganda ekish boshlanadi.
Ekishni kalendar muddatlari tuproq-iqlim sharoitiga qarab o‘zgaradi. Ekish SPCh6A
yoki STX-4G, SXU-4, SXU-8 chigit seyalkalarida o‘tkaziladi. Qator oralari 60, 70
sm. Keyingi yillarda kanopni qo‘shqatorlab, lentalar orasi 20 sm qilinib, qator
oralarini 70 sm qilib ekish yuqori samara bermoqda.
Ekish me’yori 25-30 kg/ga. Kanop urug‘lik uchun o‘stirilganda qator oralari
60 sm qilib ekiladi. Urug‘lik uchun ekilganda kanopning ekish me’yori gektariga
810 kg ni tashkil qiladi. Ekish chuqurligi 5-6 sm, og‘ir tuproqlarda 3-4 sm.
Parvarishi.
Kanop urug‘lari ekilgandan keyin maysalar hosil bo‘lguncha qatqaloq hosil bo‘lsa,
qatqaloq boronalash yo‘li bilan yo‘q qilinadi. Kanop dastlabki rivojlanish fazalarida
sekin o‘sadi, shuning uchun begona o‘tlar bilan tez ifloslanishi mumkin. Boronalash,
qator oralarini kultivatsiya qilish begona o‘tlarni qisman yo‘q qiladi.
O‘suv davrida qator oralari 5-6 marta ishlanadi. Har bir sug‘orishdan keyin
tuproq yetilishi bilan kultivatsiya o‘tkaziladi. Qator oralari o‘simlik qatorlarini yopib
qo‘yguncha o‘tkaziladi (o‘simlik bo‘yi 0,8-1 m ga yetguncha). O‘suv davrida tola
uchun o‘stirilgan kanop 5-6 marta sug‘oriladi. Sug‘orish me’yori 800-1200 m3/ga.
Sug‘orishlar soni, me’yori sizot suvlarning joylashish chuqurligiga ham bog‘liq.
O‘simlikning o‘suv davrida tuproqdagi namlik ChDNSning 80 % ushlanganda eng
qulay namlik hosil qilinadi. Sizot suvlarning joylashish chuqurligi, atmosfera
yog‘ingarchiliklari hisobga olingan holda sug‘orish sxemalari, rejimi belgilanadi.
Odatda birinchi sug‘orish o‘simlik bo‘yi 12-16 sm ga yetganda, navbatdagilari
har 15-20 kunda o‘tkaziladi. Urug‘lik uchun ekilgan kanop agrotexnikasi, tola uchun
o‘stirilgandagiga nisbatan farq qiladi. Urug‘lik kanopzorlarda o‘simlik qalin bo‘lsa,
yagona qilinadi va bir gektarda 150-180 ming tup o‘simlik qoldiriladi. Sug‘orishlar
o‘suv davrida 3 marta o‘tkaziladi. Birinchi sug‘orish o‘simlik 18-20 barg hosil
qilganda, ikkinchisi shonalashda, uchinchisi gullash fazalarida o‘tkaziladi.
Mavsumiy sug‘orish me’yori 3500-4000 m3/ga.
Do'stlaringiz bilan baham: |