Kimyo tarixi predmeti nimani o’rganadi

55. Kim va qachon pnevmatik vanna yaratdi.
Moddalar yonganda nima uchun og’irligi o’zgaradi, qanday gazlar ajralib chiqadi. Ingliz kimyogari Stiven Geyle(1677-1761) XVIII asrda gazlarni suv ostida to’plovchi asbob “pnevmatik vanna” yaratdi, lekin identifikasiyani bilmadi. Shotlandiya kimyogari D.Blek 1754 yilda CaCO3 → CaO + CO2 o’rmon gazi deb yuritilgan CO2 ni havo bilan bog’langan deb atadi va shu mavzuda magistrlik dissertasiyasini himoya qildi. G.Kavendish (1731-1810) –Me + HCl = reaksiyasini o’tkazib gaz oldi va uni vodorod deb nomlab, uning xossalarini aytdi.XVII asrning ahmiyatli yangiliklaridan biri atmosfera havosining bosim hosil qilishini va bu bosimdan bo’shliq hosil qilishda foydalanish mumkinligini fanga kiritilishi bo’ldi. Shu asosda 1698 yilda ingliz injeneri Tomas Severin katta bosim ostida ishlaydigan bug’ mashinasini yaratdi. Keyinchalik shotlandiyalik mexanik Djeymis Uattom universal bug’ mashinasini konstruksiyasini taklif qildi. Bu sanoat rivojlanishining boshlanishi bo’ldi. Keyin bu mashinaga olovni ishlatishga o’tdi va nima uchun ba’zi moddalar yonadi, ba’zilari yonmaydi degan savol tug’ildi. Alkimyogarlar yonish uchun tarkibida S bo’lishi kerak deydi. Nemis vrachi va kimyogari Shtal yonish prinsipi flogiston nazariyasini yaratdi.

56. Blek qaysi gazni örmon gazi deb yuritgan
XVII asrning ahmiyatli yangiliklaridan biri atmosfera havosining bosim hosil qilishini va bu bosimdan bo’shliq hosil qilishda foydalanish mumkinligini fanga kiritilishi bo’ldi. Shu asosda 1698 yilda ingliz injeneri Tomas Severin katta bosim ostida ishlaydigan bug’ mashinasini yaratdi. Keyinchalik shotlandiyalik mexanik Djeymis Uattom universal bug’ mashinasini konstruksiyasini taklif qildi. Bu sanoat rivojlanishining boshlanishi bo’ldi. Keyin bu mashinaga olovni ishlatishga o’tdi va nima uchun ba’zi moddalar yonadi, ba’zilari yonmaydi degan savol tug’ildi. Alkimyogarlar yonish uchun tarkibida S bo’lishi kerak deydi. Nemis vrachi va kimyogari Shtal yonish prinsipi flogiston nazariyasini yaratdi. U moddalar tarkibida – flogiston bo’ladi u yondirishga olib keladi, ular yonganda flogiston chiqarib yengil bo’lib qoladi deydi. Bu savolga javob topilmadi. Moddalar yonganda nima uchun og’irligi o’zgaradi, qanday gazlar ajralib chiqadi. Ingliz kimyogari Stiven Geyle(1677-1761) XVIII asrda gazlarni suv ostida to’plovchi asbob “pnevmatik vanna” yaratdi, lekin identifikasiyani bilmadi. Shotlandiya kimyogari D.Blek 1754 yilda CaCO3 → CaO + CO2 o’rmon gazi deb yuritilgan CO2 ni havo bilan bog’langan deb atadi va shu mavzuda magistrlik dissertasiyasini himoya qildi. G.Kavendish (1731-1810) –Me + 2HCl = reaksiyasini o’tkazib gaz oldi va uni vodorod deb nomlab, uning xossalarini aytdi.