Кичик мактаб ёшидаги болалар тафаккурини ўрганиш методикаси

Агрессивлик тести
( Розенцвейг тести модификацияси)
Методика ҳақида. Мазкур тест агрессивлик даражасини аниқлашга мўлжалланган. Агрессия – бошқа одам ёки одамлар гуруҳига жисмоний ёки психологик зарар етказишга қаратилган индивидуал ёки жамоавий хатти – ҳаракатлар.
С.Розенцвейг методикаси фрустрация тестидан олинган 24 та расмдан иборат. Бу расмларда одамлар турли эмоциоген, фрустрацион вазиятларда тасвирланган.


Синалувчига кўрсатма: «Ҳурматли иштирокчи! Ҳозир сизга бир неча расм кўрсатилади. Бу расмларда бир одам иккинчисига нисбатан қандайдир ҳаракатни амалга оширади. Сиз ўзингизни иккинчи одам ўрнига қўйиб, унинг номидан жавоб беришингиз керак. Жавобни тез ва кўп ўйламай қоғозга расмнинг тартиб рақами билан ёзиб қўймоғингиз лозим».

Назарий ёндашув.

Тахмин қилинишича, агрессивлиги юқори бўлган одамлар фрустрацион вазиятларда бошқа одамларга нисбатан агрессив реакцияларни намойиш этишга кўпроқ мойил бўладилар.

Натижаларни баҳолаш.

Синалувчиларнинг жавоблари икки хил бўлиши мумкин:
1) агрессив реакцияли жавоб; 2) ноагрессив реакцияли жавоб.
Агрессив реакцияларга бошқа одамни қоралаш, ҳақоратлаш ёки унга жисмоний зарар етказишга йўналтирилган реакциялар киради. Ноагрессив реакцияларга вазиятни юмшатиш, айбни ўз бўйнига олиш, рўй берган ҳодисага эътибор бермаслик, ҳиссиётга берилмай босиқлик билан қарор қабул қилиш каби реакцияларни киритиш мумкин.










Агрессив реакциялар сони 14 ва ундан кўп бўлса, агрессив реакциялар сони 10 ва ундан кам бўлса, синалувчининг агрессивлик даражасини юқори, деб ҳисоблаш ўринли.
Агар ноагрессив реакциялар сони 14 ва ундан кўп бўлса, агрессив реакциялар сони 10 ва ундан кам бўлса, синалувчининг агрессивлик даражасини паст, деб ҳисоблаш ўринли.
Агар реакциялар ўртасидаги нисбат 9/13 бўлса, синалувчининг агрессивлик даражаси ҳақида аниқ хулосага келиш қийин.

(Методиканинг тажрибавий намунаси қуйидаги манбада келтирилган материал асосида тайёрланган: НемовР.С. Психология: Учеб. Для высш. Пед. Учеб. Заведений: В 3: 3 кн. – з – е изд. – М: Гуманитар изд. Центр ВЛАДОС, 1999. –Кн. З: Психодиагностика. Введение в научное исследование с элементами математической статистики. – 640 с. 353 – 371 бетлар.)