Кичик гуруҳ (3-4 ёш)

Таълимий ўйинлар. Дидактик материал билан ўтказиладиган ўйинларда болаларнинг 
ҳиссий тажрибаларини бойита бориш. Нарсаларнинг ўлчами, шакли, ранги ҳақидаги 
билимларни мустаҳкамлаш. 5–8та турли ўлчамдаги халқачадан пирамидача (минорача) 
ясашга, “Геометрик мозаика”га (доира, учбурчак, квадрат, тўртбурчак) хос ясси шаклларнинг 
ўзаро муносабатлари ичида тўғри мўлжал олишга, тўртта қисмдан (қирқма расмлар, 
букиладиган кубиклар) бир бутунни ҳосил қилишга, бир хилдаги нарсаларнинг битта сенсор 
белгиси (ранг, шакл, ўлчам) бўйича мослиги ва фарқларини аниқлашга, қиёслашга, 
боғланишни аниқлашга, гуруҳлашга ўргатиш.
Диққат ва хотирани (“Нима йўқ бўлди?”) эшитиш (“Нима янграяпти?”), тери орқали 
сезиш, ҳарорат фарқларини сезиш қобилиятини (“Ажойиб халтача”, “Иссиқ – совуқ”, “Енгил 
– оғир”), қўлнинг майда моторикасини (тугмачали, илмоқчали, молнияли, чилвирли 
ўйинчоқлар) ривожлантиришга қаратилган таълимий ўйинлар ўтказиш.
 
Йил охирида бола: 
- бир–бирларига халақит бермаган ҳолда ўйнай билиш, тенгдошлари 
ҳаракатларига тақлид қила билиш; 
- катталар таклиф қилган ўйинга жонли тарзда берилиш, уларнинг 
ҳаракатларига тақлид қилиш, ўйин топшириқларини қабул қилиш; 
- нарсалар билан бирга ўйналадиган ўйин ҳаракатларини мустақил бажара 
олиш, ҳаракатларни битта объектдан иккинчисига кўчира олиш; 
- ўйинда етишмаётган нарсани алмаштира билиши; 
- тарбиячи билан мулоқот қила олиши; 
- мустақил ўйнаётган пайтда ҳаракатларини сўзлар билан изоҳлай билиши; 
- қўғирчоқ театр қаҳрамонлари ҳаракатларини кузата билиши лозим. 
КИЧИК ГУРУҲ 
3-4 ёшли болаларнинг ривожланиш хусусиятлари 
Бола 3 ёшга қадам қўйганда жисмоний ўсиши бир қадар секинлашади. Бу даврда унинг 
оғирлиги 14-15 кг., бўйи 90-95 см. га етади. Бола жисмонан анча чиниқиб, асаб тизими 
тараққий этади. Таянч ҳаракат органлари такомиллашиб боради. 3 ёшли болалар қисқа 

---

27 
муддат давомида ўз ҳатти-ҳаракатларини идора қилиш кўникмасига эга бўладилар. Улардаги 
мустақиллик ортиб боради, ҳиссиёт ҳамда сенсор идроки ривожланиб боради. Жамоа бўлиб 
ўйнаш кўникмалари шаклланади. Ўйин асосида амалга ошириладиган меҳнат фаолиятини 
фарқлаш имконияти кенгаяди. Тасвирий фаолият ҳамда қуриш-ясаш фаолиятининг 
дастлабки кўринишлари намоён бўлади. Уч ёшли болаларнинг диққати қисман 
марказлашади, хотираси мустаҳкамланиб боради, моддий борлиқни идрок этиш жараёни 
бошланади, фараз қилиш имкониятлари вужудга келади. Бунда ўйин фаолияти етакчи роль 
ўйнайди. Мазкур дастур худди мана шу фаолиятни кенгайтиришга ва ривожлантиришга кенг 
йўл очадиган таълимий машғулотлар тизимини белгилаб беришга йўналтирилган.