Kem tasdiqlayman Turg’un mashinalari

K_n = 1,1 - 1,2 – karyerning notekis ishlash koeffitsienti;

– karyer sutkalik yuk aylanmasi, t;

n – sutkadagi ish smenalari soni.

(3.22) va (3.23) formulalar bilan hisoblangan ishchi avtosamosvallar soni bir-biridan 10-20 dan oshiq farq qilmasligi kerak, aks holda qaytadan hisoblashga to’g’ri keladi.

Avtosamosvallar inventar parki ishchi sonidan ko’p bo’lishi kerak, chunki bir qismi texnik hizmat ko’rsatish va ta’mirlashda bo’ladi, ya’ni:

bu yerda - - parkning texnik tayyorlik koeffitsienti bo’lib, me’yor bo’yicha 0,7-0,9 oraliqda qabul qilinadi;

N_sr– avtosamosvallarning ro’yxat soni.

Haraktlanuvchi sostavni ishlatishning ikki smenali ish rejimida avtosamosvallar sonini ko’paytirish talab etiladi. Buni (3.24) formula bilan hisoblangan soniga K = 1,2 - 1,25 koefitsientini ko’paytirish lozim.

Yoqilg’i sarfi. Empirik formula bilan aniqlangan yoqilg’i sarfi aniq natijani bermaydi, shuning uchun yoqilg’i sarfi avtosamosval tavsifidagi (3.3-jadval) miqdorni qabul qilish taklif etiladi. Haqiqiy yoqilg’i sarfi ko’pgina omillarga bog’liq ravishda pasportdagisidan farq qiladi, shuning uchun uning miqdorini quyidagi formula bo’yicha aniqlash mumkin:

=135*1,1*1,1*1,2*1,05=206

bu yerda d_f - 100 km yurishga sarf bo’ladigan haqiqiy yoqig’i miqdori, litr;

d – avtosamosval tavsifidagi 100 km yurishga sarf

bo’ladigan yoqilg’i miqdori, litr;

K_z – qish kunlaridagi yoqilg’i sarfining oshishini

hisobga oluvchi koeffitsient, K_z=1,1-1,2;

K_ich - ichki garaj zaruriyatlarini hisobga oluvchi

koeffitsient (moslashtirish, qizdirish va x.k.).

Buning qiymati 100 km qatnovga sarflangan

yoqilg’inning 6% miqdoricha olinadi,

yoki K_ich= 1,05 - 1,06;

K_man – manevrlarni hisobga oluvchi koeffitsient,

K_man = 1,05-1,2;

K_i.d – dvigatel detallarining yedirilish darajasini

hisobga oluvchi koeffitsient K_i.d=1,05-1,25.

Moy sarfi sarflanayotgan yoqilg’ining 4-6% ni, moylash materiali sarfi esa 1% ni tashkil qiladi.

Avtoparkdan foydalanish koeffitsienti quyidagi formuda bo’yicha aniqlanadi:

. bu yerda - ma’lum vaqt oralig’idagi (soat, smena, sutka) avtosamosvalning ishlash mashina kunlari soni;

- avtomashinaning avtoxo’jalikdagi turgan mashin kunlari soni.

Texnik ishlatish qoidalariiga rioya qilinganda = 0,7 - 0,55 ni tashkil etadi. Boshqa hollarda esa uning o’lchami 0,4-0,6 gacha tushib ketadi.

Probegdan foydalanish koeffitsienti avtosamosvalning ish sharoitlaridan kelib chiqib o’zgarib turadi va u quyidagicha aniqlanadi:



Odatda, koeffitsientining qiymati 0,5 ga yaqin bo’lib, aniq ish sharoitlariga mos ravishda o’zgarishi mumkin, ayniqsa, karyer transporti harakat tizimiga ko’p jihatdan bog’liqdir.

Karyer avtoyo’llarining o’tkazish va tashish qobiliyati chegaralangan yo’l uchastkasi uchun, odatda chiqish transheyasidagi magistral yo’l uchun aniqlanadi.

Avtoyo’l bitta polosasining soatli o’tkazish qobiliyati quyidagicha aniqlanadi:

= ,автосамосвалов в час.,

bu yerda - mashinalar orlig’idagi vaqt intervali, min.;

v – avtosamosvalning hisobli harakat tezligi, km/soat;

L – bir-birining orqasidan harakatlanayotgan avtosamosvallar orasidagi masofa, m;

K_n.d.=1,7-2,0 – avtosamosvallarning yo’ldagi notekis harakati

koeffitsienti.

Avtoyo’l bitta polosasining sutkalik o’tkazish qobiliyati quyidagi formula bilan aniqlanadi:

=20*2*11,2=448 автоcамоcвалов в сутки

Avtosamosvallar oralig’idagi xavfsiz masofa haydovchi reaktsiyasi vaqtida o’tiladigan yo’l, tormoz yo’li va avtosamosval uzunligidan kelib chiqib belgilanadi.

= м

= м

bu yerda = 0,4 - 0,7 – haydovchi reaksiyasi vaqti, sekund;

- ilashish koeffitsienti, mumkin bo’lgan eng noqulay (yo’l

qoplamasi ho’l yoki loy bo’lgan holda) sharoit uchun

= 0,2 – 0,9 olinadi; - avtosamosval uzunligi, m.

Yukli BelAZ-540 va BelAZ-548 avtosamosvallari uchun 20,40,60 km/soat harakat tezligida xavfsiz masofa mos ravishda 30-40; 70-80; 120-200 m, yuksiz yo’nalishda esa 30-35; 60-75; 100-140 m. ni tashkil etadi.

Avtoyo’l uchastkasining sutkalik tashish qobiliyati quyidagicha chegaralanadi:

= , т/сутки

bu yerda - o’tkazish qobiliyatining zaxira koeffitsienti.

Avtoyo’l uchastkasining (3.31) formula bo’yicha hisoblangan sutkalik tashish qobiliyati karyer sutkalik unumdorligi bilan taqqoslanadi. Agar bo’lsa, avtoyo’lning tashish qobiliyati transport bo’yicha karyer ishlab chiqarish imkoniyatlarini qanoatlantiradi, agar bo’lsa, karyer tashish imkoniyatlarini oshirish kerak bo’ladi. Bunda avtotransport vositalari yuk ko’tarishini oshirish, bitta emas, ikkita-uchta syezdlar qurish hisobiga bir nechta yo’nalishlarda yuk oqimini bo’lish lozimdir. Bu o’z navbatida tashish masofasining qisqarishiga, biror bir syezdning ishdan chiqqan holatida ish uzluksizligining ta’minlanishiga, iqtisodiy afzallikka ega bo’lgan avtomashinalaring aylanma harakatiga hamda harakat polosalarining ko’payishiga sabab bo’ladi.

TEMIR YO’L TRANSPORTINI HISOBLASH