Kasimova Gulyar Axmatovna Sholdarov Dilshod Azimiddin o’g’li

11.1.-jadval
O’zbekiston Respublikasida doimiy aholi sonining o’zgarishi 
 (1 yanvar holatiga)
201
 
ming kishi 
 
Hududlar 
 
YILLAR 
2013 
2014 
2015 
2016 
O’zbekiston 
Respublikasi 
 
29993,5 
 
30492,8 
 
31022,5 
 
31576,4 
Qoraqalpog’iston 
Respublikasi 
1711,8 
1736,5 
1763,1 
1791,1 
Andijon 
2756,4 
2805,5 
2857,3 
2910,5 
Buxoro 
1729,7 
1756,4 
1785,4 
1815,1 
Jizzax 
1205,0 
1226,8 
1250,1 
1276,0 
Qashqadaaryo 
2831,3 
2895,3 
2958,9 
3025,5 
Navoiy 
888,4 
901,1 
913,2 
928,2 
Namangan 
2458,7 
2504,1 
2554,2 
2603,2 
201
O’zbekiston Respublikasi Davlat statistika ko’mitasi ma’lumotlari asosida tuzildi.

---

424 
Samarqand 
3380,9 
3445,6 
3514,8 
3584,6 
Surxondaryo 
2260,6 
2308,3 
2358,3 
2410,8 
Sirdaryo 
750,6 
763,8 
777,1 
790,7 
Toshkent 
2695,7 
2725,9 
2758,3 
2794,5 
Farg’ona 
3329,7 
3386,5 
3444,9 
3505,0 
Xorazm 
1653,8 
1684,1 
1715,6 
1747,0 
Toshkent shahri
2340,9 
2352,9 
2371,3 
2394,2 
O’zbekiston jahonda aholisi soni barqaror sur’atlarda o’sib borayotgan 
mamlakatlar qatoriga kiradi. Respublikada aholining yosh tarkibida yoshlar katta 
salmoqqa ega bo’lishiga qaramasdan keksalarning salmog’i barqaror darajada 
saqlanib qolmoqda. Mustaqillik yillarida aholining o’rtacha umr ko’rish darajasi 
tobora yaxshilanib, o’sish tendentsiyasiga ega bo’lmoqda. Ushbu holatlar ijtimoiy 
sug’urta masalalariga nisbatan jiddiy e’tibor berishni taqozo etadi, pensiya tizimiga 
oid masalalar alohida ijtimoiy-iqtisodiy ahamiyat kasb etadi. Mamlakatda Davlat 
byudjeti taqchilligining kelgusi davr uchun hajmlarini belgilashda aholining 
demografik xususiyatlarini ham inobatga olinadi.
Respublikamizda “davlatning ijtimoiy himoya sohasi uchun sarflagan xarajatlari, 
aholi jon boshiga hisoblaganda, besh martadan ko’proq oshdi, har yili Davlat 
byudjetining qariyib 60,0 foizi sog’liqni saqlash, ta’lim, kommunal xo’jalik va 
aholini ijtimoiy muhofaza qilish bilan bog’liq boshqa sohalarni rivojlantirish uchun 
yo’naltirilmoqda. Shu davrda yurtimizda odamlarning o’rtacha umr ko’rish 
darajasi 67 yoshdan 73 yoshga etdi, onalar o’limi 3,1 barobardan ziyod, bolalar 
o’limi 3,2 barobar kamaydi” 
202
.
Hisob-kitoblar ko’rsatishicha, mamlakatimizda aholi qarish jarayoni 20-30 yildan 
keyinroq sodir bo’lishi kutilmoqda. Demak, kutilayotgan davrga qadar pensiya 
xarajatlarining mamlakat YaIMiga nisbatan bosim kuchayishini kutish maqsadga 
202
O’zbekiston Respublikasi iqtisodiy-ijtimoiy taraqkiyotining mustaqillik yillaridagi (1990-2010 yillar) asosiy 
tendentsiya va ko’rsatkichlari hamda 2011-2015 yillarga mo’ljallangan prognozlari. Statistik to’plam – T.: 
“O’zbekiston”. 2011. –B.5.

---

425 
muvofiq emas. Bu esa, iqtisodiyot barqaror sur’atlarda rivojlanib borayotgan 
sharoitda pensiya ta’minoti tizimini qayta taqsimlash salohiyatidan darak beradi. 
Pensiya ta’minoti har qanday mamlakat ijtimoiy-iqtisodiy hayotida, uning milliy 
istiqbolida muhim o’rin tutadi. Shubhasiz aytish mumkinki, ana shu sohaning 
yuksalishi va rivoji aholining turmush darajasi va saviyasini ta’minlashda hal 
qiluvchi 
ahamiyatga 
ega. 
Respublikamizda 
pensiya 
ta’minoti tizimini 
rivojlantirishga 
alohida 
e’tibor qaratiladi. Bu sohaning rivojlanishida 
mamlakatdagi demografik tendentsiyalarning o’rni katta.