“Kasb-hunar ta’limi” jurnaliga 2020 yil uchun obuna davom etmoqda

Калит сўзлар:
моделлаштириш, дастур, симуляциялаш, COMSOL, LabVIEW, Adams, 
PowerShape, FeatureCAM.
Аннотация
. В данной статье раскрывается сущность, преимущества и возможности ис
-
пользования моделируемых программ при обучении специальным дисциплинам в высшых 
образовательных учреждениях.
Ключевые слова:
моделирование, программа, симуляция, COMSOL, LabVIEW, Adams, 
PowerShape, FeatureCAM.
Annotation.
This article discloses essence, advantages and possibilities of using simulated 
programs for teaching special disciplines in the higher educational institutions.
Key words:
modeling, software, simulation, COMSOL, LabVIEW, Adams, PowerShape, 
FeatureCAM.
зарб масалалардан бири бўлиб, электрон 
интерфаол ва мультимедиа мажмуалари
­
нинг янги авлодини ишлаб чиқиш ҳамда 
улардан самарали фойдаланиш методика
­
ларини таъминлаш, шунингдек мустақил 
билишнинг янги турларини яратиш ва тар
­
моқ асосида ўқитиш технологияларининг 
дидактик имкониятларидан фойдаланиш 
муҳим аҳамият касб этади (1).
Шу боис олий таълим мазмунини та
­
комиллаштириш, электрон таълим ресурс-
ларидан ва интернет технологияларидан 
самарали фойдаланиш давр талаби бўлиб 
қолмоқда. 
Бизнингча олий таълим муассассала
­
рида таълим жараёнига компьютер техно
­
логияларини ва электрон таълим ресурсла
­
рини жорий этиш қуйидаги масалаларни 
ечиш имконини беради:
• 
ўқитишда вақтдан унумли фойдаланиш 
самарадорлигини ошириш, аудитория
­
дан ташқари машғулотларни самарали 
ташкил этиш ва ўтказиш;
• 
фаол-фаолиятли ўқитиш шаклларини 

---

73
2019 №4, Kasb-hunar ta’limi
FeatureCAM – CAD/CAM
тизими бў
­
либ, элементларни рациональ қайта ишлаш 
тамойилига асосланади. FeatureCAM қат
­
тиқ жисмли моделнинг элементларини 
ав томатик ёки қўлда идентификациялаш 
имкониятини беради: технолог-дастурчи 
қайси элементларни қайта ишлашни хоҳла
­
шини кўрсатади ва тизим ўзи ушбу эле
­
ментларни қайта ишлаш учун бошқарувчи 
дасутурларни тайёрлайди (3,7).
ривожлантириш;
• 
шахсга йўналтирилган ўқитиш модел
­
ларини қўллаш;
• 
таълим олувчида ижодкорлик қобилия
­
тининг ривожланиши учун шарт-шаро
­
итларни яратиш.
Бугунги кунда таълим жараёнида элек
­
трон таълим ресурларини яратиш ҳамда 
улардан ўқув жараёнида самарали фойда
­
ланишни тақозо этади. Бунда ўқув мате
­
риалларини замонавий усуллар, жумладан, 
мультимедиали ресурлар ва технологиялар, 
моделлаштиирувчи дастурлар асосида тақ
­
дим этиш эҳтиёжи туғилади. Моделлашти
­
рувчи дастурларни ўқув жараёнида татбиқ 
этиш таълим олувчилардаларда билим 
олишга мотивацияни ошириш, ўз фаолияти
­
ни мустақил режалаштириш, ўқиш вақтини 
тежаш, ўқув материалларини янада сифат
­
лироқ тақдим этиш, ахборотларни амалий 
ўзлаштириш, шунингдек ҳар қандай жара
­
ён ва ҳодисаларни моделлаштириш, касбий 
компетентликни шакллантириш имконини 
беради.
Бугунги кунда таълим жараёнида 
компь ютернинг график имкониятларидан 
фойдаланишда бўлган талабнинг орта бо
­
риши, талабалаларнинг таълим соҳаси
­
да хусусан, олий таълим муассасаларида 
ихтисослик фанларини ўқитишда модел
­
лаштирувчи дастурлардан фойдаланиб 
ўқитишни юқори савияда ташкил этишни 
тақозо этмоқда. Биз мазкур мақолада олий 
таълим муассасаларида ихтисослик фанла
­
рини ўқитишда самара берадиган модел
­
лаштирувчи дастурлардан айримлари ҳақи
­
да фикр юритамиз.