Касалликлари ва зараркунандаларига қарши

Пиёз қўнғизининг личинкалари пиёз барглариниг юмшоқ қисмларини ейди ва унда чуқур оқиш йўллар қолдиради. Личинкалар сариқ ва оёқсиз, жигарранг бошли бўлиб, узунлиги 7 мм гача боради. Катта бўлгандан сўнг, личинкалар барг асосини тешиб, тупроқнинг юқори қисмида ғумбакка айланадилар. Июл ойи охирида узунлиги 2-3,2 мм бўлган қора рангдаги қўнғизлар пайдо бўлади. Уларнинг мўйловлари ва оёқлари туқ қизил бўлиб, танаси сочсимон жигарранг ўсимталар билан қопланган бўлади. Хосил йиғиб олингунча қўнғизлар пиёз барглари билан озиқланадилар ва ўсимлик қолдиқларида хамда тупроқ остида қишлайдилар. Эрта баҳорда, хаво харорати 8-9 градусга етганда қўнғизлар пиёз барглари билан озиқланишни бошлайдилар ва унда хилма-хил катталикдаги тешиклар хосил қиладилар. Қўнғизлар жуда сезгир бўладилар – агар уларга бирор бир хавф- хатар туғилса, улар дархол ерга тушиб оладилар. Қўнғизлар урчиганидан 8-

10 кундан сўнг, улар пиёз баргларидаги олдиндан ўйиб қўйилган чуқурчаларга 0,3-0,5 мм ли юмалоқ тухумлар қўядилар. Бу тухумлардан эса 50 кундан сўнг личинкалар чиқади.
Пиёз қўнғизларига қарши курашиш учун хосилдан сўнгги қолдиқларни йиғиш ва йўқотиш талаб қилинади, чунки уларда қўнғизлар яшайдилар ва
личинкалари бўлади. Кузда ерни чуқур хайдалади, личинка тўпланган пиёз барглари юлиб ташланади хамда йўқотилади ва шундан сўнг ўсимлик яхшилаб озиқлантирилади ва суғорилади. Ғумбакларни йўқотиш учун қатор оралари яхшилаб чопиқ қилинади.

• 
  Пиёзнинг илдиз қисмини ейдиган бит уруғлик материали билан келиб, ўсимликка очиқ майдонларда, пиёз сақланадиган омборларда ва иссиқхоналарда катта зарар етказади. Бу зараркунандалар кўпинча касал, ожиз ва шикастланган ўсимликларга зарар етказадилар. Шикастланган ўсимликларда пиёзлар пўстининг ранги ўзгаради, пастки қисмлари чириб, узилиб тушади ва унда илдиз хосил бўлмайди. Натижада пиёзлар чириб, қуриб қоладилар. Агар бундай пиёз сақланса, унинг ички қисми ейилиб, пиёз қуруқ сухарикка айланиб қолади.
  

Зараркунандага қарши кураш усулларидан энг биринчиси – алмашлаб экиш (пиёзни камида 3-4 йилдан сўнг яна ўша жойга экиш мумкин бўлади), кузда ерни чуқур хайдаш, пиёзни дезинфекция қилинган ва хаво яхши алмашинадиган жойларда сақлаш. Чириган пиёзларни териб, олиб ташлаш, экиш учун соғлом уруғларни ишлатиш. Зараркунандага қарши курашнинг ижобий натижа берадиган усулларидан бири пиёзни 5 сутка давомида 35-37 градус иссиқда қуритишдир.