Karimjon rahimqulov bori nigmonov

I. BASKETBOL
BASKETBOLNING PAYDO BO‘LISHI
Basketbol inglizcha so‘z bo‘lib, 
basket
– «savat», 
bol
– «to‘p» 
degan ma’noni bildiradi. 
Basketbol o‘yinini 1891- yilning dekabr oyida AQShning Mas-
sachuses shtatidagi Springfild mashq maktab (kollej)ining jismoniy 
tarbiya o‘qituvchisi Jeyms Neysmit kashf etdi hamda bu o‘yinning 
ilk bor birinchi qoidlarini tuzdi va birinchi uchrashuvni o‘tkaz-
di. 1892- yilda Neysmit 13 moddadan iborat bo‘lgan «Basketbol 
o‘yini qoidalari» kitobini chop etdi. Shu qoidalardan ba’zi birlari 
hozirgi kungacha o‘z kuchini yo‘qotmagan. 
Basketbol o‘yin tarixida 1932- yilning 18- iyun kuni shonli 
sana hisoblanadi. Shu kuni Xalqaro Basketbol Federatsiyasi (XBF 
– FIBA) tashkil topdi. 1935- yilda Xalqaro Olimpiya Qo‘mitasi 
(XOQ) basketbol o‘yinini Olimpiya sport turi deb tan olish to‘g‘risi-
da qaror qildi va 1936- yilda basketbol birinchi marta Olimpiada 
o‘yinlari dasturiga kiritildi. 
1935- yilda Jenevada erkaklar jamoalari o‘rtasida birinchi Yev-
ropa chempionati o‘tkazildi. 1938- yilda Rimda ayollar o‘rtasida 
birinchi Yevropa chempionati o‘tkazildi. 1950- yilda Argentinada 
erkaklar o‘rtasida I jahon chempionati o‘tkazildi. 1953- yilda esa 
Chilida ayollar o‘rtasida I jahon chempionati o‘tkazildi. 1972- 
yildagi Olimpiada o‘yinlarida ayollar o‘rtasida basketbol o‘yini 
dasturga kiritildi. Hozirgi kunda ham bu musobaqalar davom etib 
kelmoqda. 
XBF (FIBA)ning oliy organi – Kongress. Uning anjumanlari 
to‘rt yilda bir marta o‘tkaziladi. XBF (FIBA) Nizomiga ko‘ra, fede-
5
ratsiya Kongressida har to‘rt yilda bir marta kerakli o‘zgartishlar 
kiritiladi. Olimpiya o‘yinlarida XBF (FIBA)ga istalgan mustaqil 
milliy federatsiya a’zo bo‘lishi mumkin.