Kanali mahsuloti



Download 1,5 Mb.
Pdf ko'rish
bet21/47
Sana31.12.2021
Hajmi1,5 Mb.
#239297
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   47
Bog'liq
10-sinf geografiya 2021 @ImtihonJavoblari2021Uz

  

12-BILET  

1. Insoniyatning  global  muammolari  haqida  umumiy  tushuncha.  Tinchlik  va 

xavfsizlikni saqlash muammosi.  

       Asosiy global muammolar qatoriga, odatda, quyidagilar kiritiladi: 

tinchlikni saqlash va jahon xavfsizligini ta’minlash muammosi; ekologik 

muammo; rivojlanayotgan davlatlarning ijtimoiy-iqtisodiy qoloqligi va 




@ImtihonJavoblari2021Uz 

kanali mahsuloti 

 

 



20 

 

 



 

qashshoqlik muammosi; demografi k muammo (rivojlanayotgan mam- lakatlar 

aholisining yuqori sur’atlar bilan o‘sishi va rivojlangan mam- lakatlardagi 

demografi k inqiroz); oziq-ovqat muammosi, energetika muammosi, xomashyo 

resurslari muammosi, Dunyo okeanidan oqilona foydalanish muammosi

millatlararo va dinlararo munosabatlar muam- mosi; qon-yurak, onkologik 

kasalliklar va OITSga qarshi kurashish muammosi. Bundan tashqari, boshqa bir 

guruh muammolar ham ayrim adabiyotlarda global muammolar toifasiga 

kiritiladi, masalan, favqulod- da vaziyatlarga qarshi kurashish va oldini olish 

muammosi, koinotni o‘zlashtirish va fazoviy ekologiya muammosi yoki 

ma’naviy qadriyatlar inqirozi muammosi.

 

Global muammolardan tinchlikni 



saqlash va qurolsizlanish muammosi eng universal ahamiyatga ega, chunki bu 

muammo hal etilmasa, Yer yuzida hayot va sivilizatsiyaning kelajagi o‘ta 

achinarli ahvolga kelishi muqarrar. Insoniyat tarixida, ba’zi ma’lumotlarga 

ko‘ra, jami 14 mingdan ortiq urushlar ro‘y bergan va, ming afsuski, harbiy 

mojaro va ziddiyatlar sayyoramizning turli hududlarida hanuzgacha yuz 

bermoqda. Lekin, global darajada bu muammo jami 70 milliondan ziyod kishi 

qurbon bo‘lgan ikkita jahon urush bo‘lib o‘tgan XX asrda keskinlashdi.  

Urushdan keyingi davrda esa kapitalistik va sotsialistik davlatlar

ayniqsa, AQSH va Ittifoq o‘rtasidagi o‘tkir qarama-qarshiliklar sharoi- 

tida “qurol poygasi” keskinlashib ketdi.  



  

2. «Litosfera»  va  «Perigeliy»  atamalarining  mazmun-mohiyatini  tushuntiring. 

Litosfera – Yerning qattiq tosh qobig‘i bo‘lib, Yer po‘sti va yuqori mantiyaning bir 

qismini o‘z ichiga oladi hamda astenosfera qatlamiga- cha davom etib, qalinligi 150–

200 km ni tashkil etadi. Litosfera yaxlit bo‘lmay, chuqur yer yoriqlari bilan yirik 

bo‘laklar  –  litosfera  plitalariga  bo‘lingan.  Ular  astenosfera  ustida  yiliga  5–10  sm 

tezlikda gorizontal yo‘nalishda siljiydi. Litosfera plitalari 13 ta bo‘lib, ularning nomi, 

siljish  yo‘nalishlari  va  tezligi  haqidagi  ma’lumotlarni  6-sinf  atlasidagi  “Yer 

po‘stining tuzilishi” xaritasidan bilib olishingiz mumkin.  

  

Yer orbitasining Quyoshga eng yaqin nuqtasi  – perigeliy deyiladi. Bu nuqtada 



Yer  va  Quyosh  orasidagi  masofa  147  mln  km  ga  teng.  Yer  orbitasining 

Quyoshdan  eng  uzoq  nuqtasi  esa  afeliy  deyilib,  Yer  bilan  Quyosh  o‘rtasidagi 

masofa  152  mln  km  bo‘ladi.  Shuning  uchun  Yer  orbita  bo‘ylab  turli  tezlikda 

harakat qiladi, ya’ni perigeliyda eng tez (30,3 km/sekund), afeliyda eng sekin 

(29,3 km/sekund) aylanadi.  

  

3. O‘zbekiston  siyosiy-ma’muriy  xaritasidan  Qizilqum  cho‘lida  joylashgan  Navoiy 



viloyatidagi  ikkita  shaharni  ko‘rsating. Ulardan qaysi biri  ekvatordan  uzoqroqda 

joylashgan? Bu shaharning geografik koordinatalarini aniqlang.  


Download 1,5 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   47




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish