Kanali mahsuloti

@ImtihonJavoblari2021Uz 

kanali mahsuloti 

 

 

27 

 

 

 

  

19-BILET  

1.  Balandlik  mintaqalanishi  qonuniyati,  uning  sabablari.  O‘zbekiston  hududidagi 

balandlik mintaqalanishi.  

  

Balandlik mintaqalanishi – tog‘larning etagidan suvayirg‘ich tomon 

tabiatning qonuniy o‘zgarib borishi. Balandlik mintaqalari tekisliklar- dagi 

tabiat zonalariga o‘xshash, lekin aynan o‘zi emas. Ularning shakl- 

lanishiga yuqoriga ko‘tarilgan sari havo harorati va bosimining pasa- 

yishi, quyosh radiatsiyasining kuchayishi, suv bug‘lari kondensatsiyasi 

sharoitining o‘zgarishi sabab bo‘ladi. Yog‘inlar ma’lum balandlikkacha 

ko‘payib, so‘ng kamayadi. Shunga bog‘liq holda tuproqlar, o‘simlik va 

hayvonot olami, umuman, geotizimlar o‘zgarib boradi.  

Balandlikka ko‘tarilgan sari o‘simliklarning, tabiiy sharoitning o‘zga- rib 

borishi haqidagi ma’lumotlar Zahiriddin Muhammad Boburning 

“Boburnoma” asarida Movarounnahr, Afg‘oniston tog‘larining ta’rifi da 

kelti riladi. Lekin balandlik mintaqalanishi qonuniyatini ilk bor A. Gum- 

boldt Alp va And tog‘larida o‘rganib, ilmiy asoslab bergan.  

  

2.«Ichki  migratsiya»  va  «Tibbiy  geografiya»  atamalarining  mazmun-mohiyatini 

tushuntiring.  

Ichki  migratsiya  bir  davlat  ichidagi  boshqa  hududga  ko‘chish  hisoblanadi.  U,  o‘z 

navbatida, rayon ichidagi va rayonlararo migratsiyalarga bo‘linadi.  

Tibbiy geografiya geografik muhitning, ya’ni tabiiy va ijtimoiy-iqtisodiy omillarning 

aholi salomatligiga ta’sirini, kasalliklarning vujudga kelishi va geografik tarqalishini 

o‘rganadi.  

  

3.  Dunyoning  siyosiy  xaritasidan  Shimoliy  Yevropa  davlatlarini  ko‘rsating.  Ushbu 

davlatlarning  qaysilarida  qutb  kuni  va  qutb  tuni  hodisalari  kuzatiladi?  U  davlatlar 

poytaxtlaridan birining geografik koordinatalarini aniqlang.  

20-BILET  

1. Lotin Amerikasi: geografik o‘rni, siyosiy xaritasi va aholisi.  

Lotin Amerikasining siyosiy xaritasida hozirgi kunda 33 ta mustaqil 

davlat hamda qator mustamlakalar mavjud. Uning hududida bir necha 

kichikroq mintaqalar ham ajratiladi. Jumladan, Shimoliy Amerika ma- 

terigining AQSHdan janubdagi qismi va Karib dengizidagi orol larda 

joylashgan davlatlar O‘rta Amerika (Mezoamerika) mintaqasini tash- 

kil etadi. Bu regiondagi davlatlar orasida hududi, aholisi va iqtisodiy 

salohiyati bilan Meksika alohida ajralib turadi. O‘rta Amerika ning 

Meksikadan boshqa davlatlari Karib dengizi akvatoriyasi, uning tabiiy 

resurslari va transport yo‘llari bilan tarixan chambarchas bog‘liqli- gi 

sababli, Karib havzasi davlatlari deb ham yuritiladi. Materikda, 

Meksikadan janubi-sharqqa tomon joylashgan 7 ta davlat (Beliz, Gvate- 

mala, Salvador, Gonduras, Nikaragua, Kosta-Rika, Panama) Markaziy 

---